عوامل ژئوپليتيكي مؤثر بر همگرايي امنيت جمعي در منطقه خليج‌فارس

خليج‌فارس منطقه‌اي است راهبردي كه اجزاي تشكيل‌دهنده آن به‌طور لاينفك به يكديگر وابسته‌اند و هر حركتي كه در يكي از واحدهاي آن پديد آيد در نقطه‌ي ديگري از منطقه منعكس مي‌گردد. به‌منظور حفظ وحدت منطقه الزامي است كه يك همكاري همه‌جانبه و منسجم توسط اعضاي تشكيل‌دهنده آن صورت پذيرد و اين مهم در سايه همكاري و همياري ميسر است. در چارچوب همگرايي است كه كشورهاي منطقه قادر خواهند بود منافع خود را آن‌طور كه مشخص كرده‌اند، دنبال نمايند بدون اينكه ارزش‌هاي دولت‌هاي ديگر منطقه مورد تهديد قرار دهند و يا از اهميت آن بكاهند. هدف از اين پژوهش شناسايي عوامل ژئوپليتيك همگراي مؤثر بر امنيت جمعي منطقه خليج‌فارس بوده و روش تحقيق با استفاده از روش دلفي كلاسيك و در قالب رويكرد نظريه‌هاي همگرايي مي‌باشد. جامعه آماري اين پژوهش شامل 35 نفر كارشناس و خبره در حوزه ژئوپليتيك، امنيت و روابط بين‌الملل بوده كه در ابتدا براي به دست آوردن اجماع در مورد مؤلفه‌هاي ژئوپليتيكي همگرا، طي سه مرحله مؤلفه‌ها موردبررسي و نهايتاً 34 مؤلفه مورد اجماع قرار گرفت. طبق يافته‌هاي تحقيق مهم‌ترين مؤلفه‌هاي ژئوپليتيكي كه مؤثر بر همگرايي امنيت جمعي در منطقه خليج‌فارس بوده و بالاترين تأثير را دارد عبارت‌اند از: پيروي اكثريت مردم منطقه از دين مبين اسلام به‌عنوان عامل پايدار و انسجام بخش، هم‌جواري و پيوستگي جغرافيايي كشورهاي منطقه، وجود ذخاير مناسب فسيلي و معدني در كشورهاي منطقه و وابستگي اقتصاد اين كشورها به درآمدهاي نفتي، تشكيل و تقويت كميته مشترك كشورهاي ساحلي براي امور زيست‌محيطي، ارتباط كشورهاي منطقه خليج‌فارس با حوزه‌هاي ژئوپليتيكي مهم منطقه غرب آسيا، عضويت اغلب كشورها در شوراي همكاري خليج‌فارس.