كاركرد مدل Gash اصلاح شده در برآورد باران‌ربايي جنگل‌كاري اقاقيا در دوره‌هاي برگدار و بي‌برگي

Performance of Revised Gash Model for Estimating Rainfall Interception in a Robinia pseudoacacia plantation during the leafed and leafless periods

زمينه و هدف: هدف اين پژوهش، ارزيابي مدل Gash اصلاح شده در برآورد باران‌ربايي گونه غيربومي اقاقيا (Robinia pseudoacacia L.) در دوره­ هاي برگ­دار و بي­برگي در پارك جنگلي چيتگر بود. روش بررسي: يك قطعه‌نمونه دايره­اي شكل با وسعت 5/0 هكتار در پارك جنگلي چيتگر انتخاب شد و باران، تاج­بارش و ساقاب به مدت دو سال (1 دي 1392 تا 30 آذر 1394) در اين قطعه­نمونه اندازه­گيري شد. سپس مبادرت به محاسبه مقادير پارامترهاي اكوهيدرولوژيك تاج­پوشش و تنه درختان شد و در نهايت كارآيي مدل Gash اصلاح شده در برآورد باران­ربايي بررسي شدند. يافته­ ها: مقدار متوسط باران­ربايي در دوره برگدار (7/12 درصد) به­ طور معني­داري بيشتر از دوره بي­برگي (7/9 درصد) بود. مقدار ضريب 2R بين مقادير باران­ربايي برآورد شده و اندازه­گيري در دوره بي­برگي بيشتر از دوره برگدار حاصل شد. براساس كليه آماره ­هاي ارزيابي مدل، كاركرد مدل Gash در برآورد باران­ربايي در دوره بي­برگي بهتر از دوره برگدار حاصل شد. بحث و نتيجه­ گيري: براساس يافته­ هاي اين پژوهش، مدل Gash اصلاح شده قابليت مناسبي در برآورد باران­ربايي در دوره بي­برگي از خود نشان داد و دليل احتمالي خطاي زياد برآوردي مدل در دوره برگدار، عدم اندازه ­گيري مستقيم پارامتر درصد تاج­پوشش است. تعيين دقيق مقدار باران­ربايي، به ­عنوان اتلاف آبي تاج­پوشش، به فرآيند برنامه­ ريزي و تصميم ­گيري مديران جنگل و منابع آب در انتخاب گونه مناسب براي جنگلكاري ­ها كمك مهمي مي­كند.

Therefore, this study aimed to evaluate the revised Gash model in estimating interception by a Robinia pseudoacacia (L.) stand during the leafed and leafless periods in Chitgar Forest Park. Material and Methodology: A circular plot with an area of 0.5 ha in Chitgar Forest Park was selected and rainfall, throughfall, and stemflow were measured for two years (from 22 December 2013 to 21 December 2015). Then, the amounts of canopy and trunks ecohydrological parameters were calculated, and finally, the efficiency of the revised Gash model for estimating interception was evaluated. Findings: In this study, the mean amount of rainfall interception in the leafed period (12.7%) was significantly higher than the leafless period (9.7%). The determination coefficient (R2) value between the estimated interception values and the measured in the leafless period was higher than in the leafed period. Based on all model evaluation metrics, the performance of the revised Gash model in estimating interception in the leafless period was better than in the leafed period. Discussion and Conclusion: Based on the findings of this study, the Revised Gash model showed good ability in estimating interception during the leafless period, and a probable reason for the high estimation error of the model in the leafed period is the lack of direct measurement of the canopy percentage parameter. Accurately determining the amount of interception, as a canopy water loss, contributes significantly to the planning and decision-making process of forest managers and water resources managers for selecting the appropriate species for plantations