راهبرد اقتصادي براي بهبود كارايي (هزينه) شركت‌هاي آب و فاضلاب ايران: كاربرد روش‌هاي مرزي تصادفي مبتني بر داده‌هاي تابلويي

Economic Strategy for Improving the Efficiency (Cost) of Iranian Water and Sewerage Companies: An Application of Stochastic Frontier Methods Based on Panel Data

بر اساس ادبيات نظري و تجربي موجود، جديدترين دستاورد پژوهشگران در حوزه مقررات گذاري صنايع ارائه دهنده خدمات عمومي نظير آب، برق و گاز، تنظيم‌گري مبتني بر عملكرد به‌طور عام و تنظيم قيمت مبتني بر عملكرد به‌طور خاص بوده است. تنظيم قيمت آب شرب شهري استان‌هاي كشور مبتني بر كارايي و عملكرد شركت‌هاي توزيع آب، ضمن ايجاد انگيزه در شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري ايران، به‌منظور بهبود كارايي و بهره‌وري، زمينه كاهش قيمت آب براي مصرف‌كنندگان در نتيجه رقابت را نيز فراهم خواهد آورد. در اين مقاله با استفاده از چندين روش مرزي تصادفي مختلف، عدم ‌كارايي هزينه سي‌وپنج شركت ‌آب و فاضلاب ايران با استفاده از داده‌هاي تابلويي دوره 1396-1391 برآورد مي‌شود. هرچند رتبه‌هاي عدم‌ كارايي به­دست آمده از مدل‌هاي مختلف هزينه مرزي، استحكام ثابت و منطقي ندارند، سطح تخمين‌هاي عدم‌ كارايي و همچنين رتبه‌ها، بستگي به‌تصريح اقتصادسنجي مدل دارند. فقدان استحكام ثابت، حداقل مي‌تواند تا حدودي با توانايي متفاوت مدل‌ها در جدا كردن ناهمگوني مشاهده نشده از عدم‌ كارايي توضيح داده شود. مدل اثرات ثابت واقعي گرين، با تمايز گذاشتن بين «ناهمگوني مشاهده نشده» و «عدم‌ كارايي»، بهتر از مدل‌هاي داده تابلويي معمولي عمل مي‌كند.

In the study several different stochastic frontier methods were considered to estimate a translog cost frontier function for the sample of Iranian water distribution utilities over the 2012-2017 period. The inefficiency scores obtained from the different methods are not found to be robust in their levels and rankings of the companies. A possible explanation for this lack of robustness can be found in the different ability of stochastic frontier methods to account for unobservable heterogeneity. From the methodological point of view the empirical results show that conventional random effects models tend to overestimate cost inefficiency since the inefficiency estimates also contain unobserved heterogeneity. The true fixed effects model proposed by Greene (2005a, b) seems to be able to distinguish between unobserved heterogeneity and inefficiency but it may underestimate the inefficiency since all time-invariant effects are treated as unobserved heterogeneity. Therefore, this model seems to contribute, at least partially, to the solution of the problem of time invariant unobserved heterogeneity in the estimation of cost inefficiency. The results show that the average inefficiency obtained from the integrated data model is 11%, panel data models by random effects method (RE) is close to 30% and real fixed effects method (TFE) is equal to 10.3%. Therefore, the results obtained from the TFE model, due to the separation of the unobserved fixed effects of each company from inefficiency, can be considered a good approximation of the overall picture of inefficiency of the real cost of Iranian water and wastewater companies.