مقايسه پايداري توده‌هاي دست كاشت زربين (Cupressus sempervirens L var. horizontalis)و كاج بروسيا Pinus brutia Ten)) در شهرستان راميان

A comparison of the stability of Italian cypress (Cupressus sempervirense var. horizontalis) and Brutia Pine (Pinus brutia Ten) plantations in Ramian, Golestan Province of Iran

يكي از شاخص‌هاي پايداري درختان ضريب قدكشيدگي مي‌باشد، كه از نسبت بين ارتفاع كل به قطر برابرسينه درخت به‌دست مي‌آيد و مي‌تواند راهنماي بسيار خوبي در عمليات پرورشي باشد. هدف از اين مطالعه بررسي ضريب قدكشيدگي گونه‌هاي زربين (Cupressus sempervirens var hotizontalis) و كاج بروسيا (Pinus bruti Ten) جنگل‌كاري شده در شهرستان راميان مي‌باشد. روش بررسي: به اين منظور پس از جنگل‌گردشي و بازديد از منطقه دو توده‌‌ زربين و كاج بروسيا شناسايي و سپس در داخل هر يك از آن‌ها 4 قطعه ‌نمونه 1 هكتاري مشخص شد. براي سهولت در برداشت داده‌ها هر كدام از قطعات نمونه انتخاب شده به 4 قطعه كوچك‌تر 2500 مترمربعي تقسيم گرديد. در نهايت مشخصه‌هاي كمي درختان شامل؛ قطر برابرسينه تا دقت سانتي‌متر، ارتفاع كل تا دقت متر، براي تعيين ضريب قدكشيدگي اندازه‌گيري و ثبت شد. جهت مقايسه پايداري توده‌هاي زربين و كاج بروسيا در منطقه مورد مطالعه از شاخص‌هاي پايداري بروشل و هاوس استفاده شد. همچنين براي تجزيه ‌و تحليل مشخصه‌هاي كمي درختان دو توده از آزمون t مستقل استفاده گرديد. يافته‌ها : در اين پژوهش كم‌ترين ميانگين ضريب قدكشيدگي براي كاج بروسيا 4/59 درصد و بيش‌ترين آن براي گونه زربين با 4/68 درصد حاصل شد، كه با توجه به معيار بروشل و هاوس مشخص شد كاج بروسيا به دليل داشتن ضريب لاغري كم‌تر داراي پايداري بيش‌تري نسبت به گونه زربين است. همچنين، نتايج تحقيق نشان داد كه بين قطر برابرسينه و ضريب قدكشيدگي درختان يك رابطه كاهشي وجود دارد و با افزايش قطر، ضريب قدكشيدگي كاهش مي‌يابد كه اين خود سبب افزايش پايداري درخت مي‌شود. بحث و نتيجه‌گيري: به‌طوركلي مي‌توان گفت كه كاج بروسيا به دليل پايداري بيش‌تر يعني (80>h/d) نسبت به گونه بومي زربين گونه موفق‌تري براي جنگل‌كاري در منطقه راميان و مناطق مشابه بوده است. بنابراين به‌منظور افزايش پايداري توده‌هاي زربين مي‌توان اجراي عمليات پرورشي به‌موقع و مناسب را در اين توده‌ها پيشنهاد كرد.

Tree slenderness coefficient (The ratio of total height to diameter at breast height) is one of the most important indicators of tree stability against the wind and shows the environmental properties of the forest sites therefore it will be a good guide for silvicultural operation. The aim of this study is analyzing and surveying of elongation coefficient for the species of Cypress and Brutia Pine in Ramian forest plantations. Material and Methodology: after the primary assessment of the region and selecting the intended forest stands including Cypress and Brutia Pine, four plots of one hectare (100×100 m) were determined in each stand. Then on hectare divided to 4 plot 2500m2. In each plot quantitative parameters of trees including diameter and total height were measured. To study the stability of cypress and pine plantations, Burschel & Huss stability indexes were used. Independent t test was applied to compare the quantitative parameters of species. Finding: According to the results, there was a decreasing relationship between diameter and elongation coefficient as when the diameter is increased, the total height will be decreased and resulted in more stability of the trees. In this research, the least amount of elongation coefficient was for Pinus brutia (59.4%) and the highest amount was for Cupressus sempervirens (68.4%). According to, Burschel & Huss stability indexes, P. brutia was more stable than the other species because of the less slenderness ratio. Discussion and Conclusion: In general, it can be concluded that P. brutia is more successful species than C. sempervirense for afforestation in Ramian and similar regions. To improve the stability of cypress stands, scheduled and appropriated silvicultural operation is suggeste