انحصارگرايي تخصصي و انحرافات محيط كاري: تحليل نقش ميانجي پنهان‌ سازي دانش با تاكيد بر نقش تعديل‌‌گر انگيزه كار تيمي

Expertise Monopoly and Work Environment Deviations: The Intervening Role of Knowledge Concealment and the Mediating Role of Teamwork Motivation

هدف: برخلاف تصور عامه كه انحرافات محيط كاري را مختص فضاهاي كارگري مي‌دانند، اينگونه انحرافات در محيط‌هاي دانشي نيز وجود دارد و خود را به شيوه‌هاي خاصي در شركت‌هاي دانش‌بنيان نشان مي‌دهد. خودداري از مشاركت در كارهاي تيمي و به اشتراك‌گذاري دانش حاصل از فعاليت‌هاي پرهزينۀ تحقيق‌وتوسعه نمونه‌هايي از اين رفتارهاي انحرافي است. هدف اين پژوهش، بررسي تاثير انحصارگرايي تخصصي بر انحرافات محيط كار با نقش ميانجي پنهان‌سازي دانش با تاكيد بر نقش تعديل‌گري انگيزه كار تيمي است. طرح پژوهش/ روش‌شناسي/ رويكرد: اين پژوهش بر اساس هدف، كاربردي و از منظر نحوه جمع‌آوري و تحليل داده‌ها در حوزه مطالعات توصيفي از نوع ميداني ـ علّي است. جامعه آماري را كليه مديران و متخصصان شركت‌هاي دانش‌بنيان مستقر در پارك علم و فناوري شهر تهران تشكيل مي‌دهند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي ـ تصادفي 220 پرسشنامه صحيح با استفاده از روش مدلسازي معادلات ساختاري با رويكرد حداقل مربعات جزئي‌ تحليل مي‌شوند. يافته‌ها: نتايج نشان مي‌دهد كه انحصارگرايي تخصصي از طريق متغير ميانجي پنهان‌سازي دانش بر انحرافات بين‌فردي و سازماني اثر مثبت و معنادار مي‌گذارد. همچنين، يافته‌ها نشان مي‌دهد كه انگيزه كار تيمي اثر انحصارگرايي تخصصي كاركنان را بر پنهان‌سازي دانش تعديل مي‌كند. ارزش/ اصالت: اين پژوهش ثابت مي كند كه انگيزه كار تيمي مي تواند نقش معناداري در كاهش پنهان‌سازي دانش ايفا نمايد. اين نتيجه به توسعه نظريه منجر شده است. همچنين، نتايج اين پژوهش مي‌تواند در جهت تدوين راهبردهاي تسهيم دانش در جهت كاهش رفتارهاي تلافي‌جويانه كاركنان در محيط كاري بسيار اثرگذار باشد.

Purpose: Contrary to the popular belief that workplace deviations are specific to laborers, they also exist in knowledge environments and manifest themselves in specific ways in knowledge-based companies. Refusing to participate in teamwork and sharing knowledge gained from costly research and development activities are examples of these deviant behaviors. This study intends to investigate into the effects of expertise monopoly on workplace deviations with regard to the intervening role of knowledge concealment as well as the mediating role of teamwork motivation. Methodology: Based on its purpose, this study is applied and from the perspective of data collection and analysis, it was descriptive applying field-causal method. The statistical population consisted of all managers and specialists of knowledge-based companies located in Tehran Science and Technology Park. Using stratified-random sampling method, 220 subjects were selected as the sample. Data were analyzed through structural equation modeling with partial least squares approach. Findings: Results show that expertise monopoly through the intervening variable of knowledge concealment positively and significantly affects interpersonal and organizational deviations. Besides, teamwork motivation moderates the effects of employees’ expertise monopoly on knowledge concealment. Values: Results of this study can be very effective in developing knowledge sharing strategies to reduce retaliatory behaviors of employees in the workplace.