عنوان به زبان ديگر :
Effect of sowing date on phonological stage, morphological characteristics, yield and yield Components of Quinoa (Chenopodium Quinoa L.)
پديد آورندگان :
حسيني، حسين دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه گنبد كاووس، گنبد كاووس، ايران , راحمي كاريزكي، علي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي، گنبد كاووس، ايران , بياباني، عباس دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي، گنبد كاووس، ايران , نخزري مقدم، علي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي، گنبد كاووس، ايران , طليعي، فاختك دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي، گنبد كاووس، ايران
كليدواژه :
دوره رﺷﺪي , ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ , ﻋﻤﻠﮑﺮد زﯾﺴﺘﯽ , ﮐﯿﻨﻮا
چكيده فارسي :
كينوا گياهي متعلق به خانواده آمارانتوس، جنس سلمه است. داشتن تنوع ژنتيكي و انعطاف‌پذيري گسترده، اجازه سازگاري در محيط‌هاي مختلف را به اين گياه مي‌دهد. يكي از عواملي كه بايد هنگام معرفي يك گياه در الگوي كشت هر منطقه مورد توجه قرار گيرد، تاريخ كاشت بهينه است. اين عامل با اثر بر طول دوره رشد رويشي و زايشي ، مي‌تواند بر عملكرد و كيفيت دانه كينوا مؤثر باشد. تاريخ كاشت يكي از موثرترين عوامل در تكميل مراحل مختلف رشدي گياه است. رعايت تاريخ كاشت مناسب باعث عملكرد اقتصادي بالاتر بدون صرف هزينه‌هاي اضافي خواهد شد و به گياه اجازه خواهد داد كه پتانسيل كامل رشدي خود را نشان دهد.
مواد و روش‌ها: به منظور مطالعه اثر تاريخ كاشت بر ويژگي‌هاي فنولوژيكي، مورفولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد گياه كينوا مطالعه‌اي با تاريخ‌هاي كاشت مختلف روي گياه كينوا انجام شد. اين مطالعه در مجتمع گلخانه‌اي جهاد كشاورزي شهرستان خليل‌آباد از توابع استان خراسان رضوي، در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار و 12 تاريخ كاشت مختلف طي سال زراعي 97-1396 انجام شد. تيمارهاي كشت از 15 اسفند و با فاصله هر 15 روز يك‌بار صورت گرفت.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه تاريخ‌هاي كاشت از نظر تعداد روز تا سبز شدن، چهار برگي، ظهور گل‌آذين، تغيير رنگ گل‌آذين و برداشت اختلاف معني‌داري در سطح 99 درصد دارند. مدت زمان كاشت تا سبز شدن با افزايش ميزان دماي محيط كاهش يافت. تاريخ كاشت 30 ارديبهشت بيش‌ترين و تاريخ كاشت 15 مرداد كمترين تعداد روز را براي رسيدن به مرحله برداشت طي كرده‌اند. اثر تاريخ كاشت در سطح احتمال يك درصد بر تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، وزن دانه تك‌بوته، عملكرد دانه، عملكرد زيستي و شاخص برداشت معني‌دار بود. بيش‌ترين عملكرد دانه (2387 كيلوگرم در هكتار) در تاريخ كاشت 15 اسفند و كمترين آن (75 كيلوگرم در هكتار) در تاريخ كاشت 30 ارديبهشت به‌دست آمد. بيش‌ترين عملكرد بيولوژيك (10964 كيلوگرم در هكتار) مربوط به تاريخ كاشت 15 اسفند و كمترين آن (3739 كيلوگرم در هكتار) مربوط به تاريخ كاشت 30 مرداد بود كه با تاريخ كاشت 15 مرداد تفاوت معني‌داري نداشت.
نتيجه‌گيري: به طور كلي نتايج نشان داد كه تاريخ‌هاي كاشت مختلف از طريق درجه حرارت و طول روز متفاوت مي‌توانند بر خصوصيات مورفولوژيكي، فنولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد گياه كينوا تحت شرايط آزمايش تاثير معني‌دار بگذارند. نتايج نشان داد كه مرحله گلدهي و پرشدن دانه در گياه كينوا جزء مراحل رشدي حساس اين گياه به دما است، زيرا افزايش دما به‌ويژه در مرحله گلدهي و گرده‌افشاني باعث افت شديد تعداد دانه و در نهايت كاهش شديد عملكرد دانه شد. بر اساس داده‌هاي اين مطالعه بهترين تاريخ كاشت براي گياه كينوا در منطقه خليل‌آباد استان خراسان رضوي 15 اسفند و اول فروردين است.
چكيده لاتين :
Quinoa is a plant of Amaranthus family, a genus of Chenopodium. Having a wide variety of genetic variations and flexibility allows the plant to adapt to different environments. One of the factors that should be considered when planting a plant in the pattern of cultivation in each region is the planting date of the plant. This factor can affect grain yield and quality by affecting vegetative and reproductive growth period in Quinoa. Sowing date is one of the most effective factors in completing different stages of plant growth. Since observing proper sowing dates will result in higher economic performance without any additional expense and will allow the plant to show its full potential.
Materials and methods
In order to study the effect of planting date on phenological, morphological, yield and yield components of Quinoa, a study was conducted on different planting dates on the Quinoa. This study was carried out at a greenhouse complex of Agricultural Jihad in Khalilabad, Khorasan Razavi province, during 2018in a randomized complete block design with three replications and 12 different sowing dates. The cultivation was carried out on March 5 and at intervals of 15 days.
Results and Discussion
The results showed that the sowing date was significant for the number day of planting to emergence, planting to four leaves, planting to emergence of inflorescence, planting to change the color of inflorescence and planting to harvesting. The results showed that the time from sowing to emergence was reduced by increasing the environment temperature. The results of the experiment showed that the effect of sowing date at 1% probability level was significant on number of seeds per plant, 1000 seed weight, and seed weight per plant, grain yield, biological yield and Harvest Index. The highest grain yield was obtained in sowing date on March 5(2387 kg.ha) and the lowest in sowing date on May 20th (75 kg.ha). The highest biological yield was related to the sowing date of March 5 (10964 kg.ha) and the lowest was related to the sowing date of August 21 (3739 kg.ha), which did not show any significant difference with the sowing date of August 6.
Conclusions
In general, the results showed that different sowing dates due to changes in temperature and day time could affect the morphological, phenological, yield and yield components of the Quinoa under the experimental conditions. The results showed that the flowering stage and seed filling in the Quinoa was one of the sensitive growth stages of the plant to temperature, because the increase in temperature, especially in the flowering and pollination stage, led to a sharp decrease in the number of seeds and, finally, a significant reduction in the grain yield of this plant. In sum, the best sowing date for the Quinoa was obtained based on the information obtained from this study for March 5 and March 21.
