پديد آورندگان :
آهوئي، شهاب الدين دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، مشهد، ايران , آژدانيان، لادن دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، مشهد، ايران , نعمتي، سيدحسين دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، مشهد، ايران , آروئي، حسين دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، مشهد، ايران
كليدواژه :
بهبود رشد , قارچ , كاهو , محرك زيستي
چكيده فارسي :
قارچ تريكودرما و ورمي‌كمپوست، از عوامل مهم بهبوددهنده و محرك غيرمستقيم رشد در انواع گياهان زراعي و باغي مي‌باشند. اين پژوهش به‌صورت آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي، تحت شرايط كشت بدون خاك در گلخانه، با 4 غلظت قارچ تريكودرما هاريزيانوم جدايه Bi: 0 درصد (شاهد)، 10 درصد، 20 درصد و 30 درصد حجم 60 ليتري آب مصرفي و دو سطح ورمي‌كمپوست: شاهد (عدم استفاده از ورمي‌كمپوست) و 50 درصد حجم گلدان (كوكوپيت و پرليت (2:1)) با 6 تكرار با بررسي تأثير بر خواص مورفولوژيكي گياه كاهو رقم (Green Tower Mi) پايه‌ريزي و اجرا شد. وزن‌تر ساقه، برگ و ريشه براساس نتايج حاصل در تيمار غلظت 10 درصد قارچ به‌ترتيب در بيش‌ترين سطح 363/75 گرم، 325/08 گرم و 26/35 گرم مشاهده شد. هم‌چنين در تيمار كاربرد ورمي‌كمپوست، بيش‌ترين وزن‌تر ساقه (377/41 گرم)، وزن‌تر برگ (348/87 گرم) و وزن‌تر ريشه (24/11 گرم) را نسبت به عدم كاربرد داشت. بيش‌ترين تعداد برگ (36عدد)، قطر ساقه (20/64 ميلي‌متر) و سطح برگ (211/25 سانتي‌مترمربع بر گرم) در تيمار قارچ با غلظت 10 درصد مشاهده شد. فعاليت آنتي‌اكسيداني گياه كاهو تحت تيمار با ورمي‌كمپوست نسبت به تيمار شاهد به ميزان 25/34 درصد افزايش يافت. بنابراين، با اثر مثبتي كه در كاربرد ورمي‌كمپوست و قارچ تريكودرما بر روي خواص رشدي گياه كاهو داشت، استفاده از اين دو تيمار در كاشت اين سبزي توصيه مي‌شود. هم‌چنين به‌دليل اين‌كه بين سطوح بالا قارچ تفاوت معني‌داري نبود، مي‌توان با صرفه‌جويي و هزينه كم‌تر، حتي با غلظت 10 درصد قارچ به نتيجه دلخواه و مطلوب رسيد.
چكيده لاتين :
Trichoderma and vermicompost are important factors in improving and indirect growth stimulants in a variety of crops and orchards. This study is a factorial experiment based on a completely randomized design, under soilless cultivation conditions in the greenhouse, with 4 concentrations of Trichoderma harizianum isolate Bi: 0% (control), 10%, 20%, and 30% by volume of 60 liters of water and two levels of vermicompost: Control (no use of vermicompost) and 50% of pot volume (cocopeat and perlite (2:1)) with 6 replications were established by studying the effect on morphological properties of lettuce cultivar (Green Tower Mi). The highest weight of stem, leaf, and root based on the results of the 10% fungus concentration treatment was observed at the highest levels of 363.75 g, 325.08 g, and 26.35 g, respectively. Also, in the application of vermicompost, the heavier stem fresh weight (377.41 g), leaf fresh weight (348.87 g), and root fresh weight (24.11 g) had the highest weight compared to non-application. The highest number of leaves (36), stem diameter (20.64 mm), and leaf area (211.25 cm-2 g) were observed in fungal treatment with a concentration of 10%. The antioxidant activity of lettuce treated with vermicompost increased by 25.34% compared to the control. Therefore, with the positive effect of vermicompost and Trichoderma on the growth properties of lettuce, the use of these two treatments in planting this plant is recommended. Also, because there was no significant difference between the high levels of the fungus, it is possible to achieve the desired result with fewer savings and costs, even with a concentration of 10% fungus.
