كليدواژه :
معلوليت , توسعه اقتصادي- اجتماعي , سن , جنس , رفاه اقتصادي
چكيده فارسي :
هدف اين مطالعه، بررسي نقش توسعه اقتصادي و اجتمـاعي درتفاوت هاي الگو هاي شيوع معلوليت منطقه اي است و مطالعه اين الگو ها براي شـناخت و رفع موانع اقتصادي، اجتماعي و بهداشتي موجود در مسير كاهش شيوع معلوليـت ضـروري بـه نظـرمي رسد. از اين رو، سؤال اساسي اين است كه مهم تـرين تعيـين كننده معلوليت در سطح فردي چيست و ويژگي شهرستان (توسعه شهرستان) چه تأثيري در معلوليت دارد؟
روش بررسي: اين مطالعه از نوع كمّي و متّكي بر داده هاي ثانويه است. براي نيل به اهداف مطالعه، از مدل چندسطحي و نرم افزار HLM، استفاده شد. براي سطح اول اين مطالعه، از داده هاي فردي سرشماري سال 1395 و براي سطح دوم از اطلاعات وزارت بهداشت يا مراكز خدمات پزشكي استان ها، سالنامه آماري كشور و اطلاعات سرشماري سال 1395 بهره گرفته شد.
يافته ها: در سطح اول، سن با معلوليت رابطه مثبت و معناداري دارد؛ به طوري كه با افزايش يك سال سن، معلوليت 6/2 درصد افزايش يافت. جنسيت نيز رابطه معناداري با معلوليت دارد و زنان، 1/41درصد كمتر از مردان دچار معلوليت مي شوند. رابطه رفاه اقتصادي افراد با معلوليت، منفي و معنادار است و با افزايش رفاه اقتصادي افراد، معلوليت 6/3 درصد كاهش پيدا مي كند. ميان محل سكونت و معلوليت رابطه معناداري ديده نشد. در سطح دوم مطالعه نيز مشاهده شد كه تفاوت هاي بين منطقه اي در شيوع معلوليت، فقط نشئت گرفته از توسعه اقتصادي و اجتماعي نيست، بلكه بايد علت اصلي شيوع معلوليت را بايد در تفاوت هاي درون منطقه جستجو كرد.
نتيجه گيري: با توجه به افزايش جمعيت سالمندان در ايران، انتظار مي رود تعداد معلولان نيز افزايش پيدا كند. از طرفي، با توجه به اهميت رفاه اقتصادي افراد جامعه و وجود نابرابري امكانات و خدمات در سطح فردي، ضروري است براي نيل به افزايش رفاه افراد، برنامه ريزي اساسي و هدفمندي انجام شود و در اين راستا، توجه به كاهش نابرابري هاي درون منطقه اي در مقايسه با نابرابري هاي بين منطقه اي، اهميت بيشتري دارد.
چكيده لاتين :
The purpose of this study is to investigate the role of economic and social development in differences of regional disability prevalence patterns and the study of these patterns in order to identify and eliminate economic, social and health barriers to reduce the prevalence of disability is necessary. Therefore, the fundamental question is what is the most important determinant of disability at the individual level? What effect does urban characteristics (city development) have on disability?
Methods: The current study is quantitative and relies on secondary data. To achieve the objectives of the study, a multilevel model and HLM software were used. For the first level of this study, the personal data of the 2016 census and for the second level of the study, the information of the Ministry of Health or medical service centers of the provinces, the statistical yearbook of the country and the data of the 2016 census have been used.
Results: The results showed that in the first level, age has a positive and significant relationship with disability, so that, with increasing one year of age, disability increases by 2.6%. Gender also has a significant relationship with disability and women are 41.1% less likely than men to have disabilities. The relationship between economic well-being and disability is negative and significant, and with increasing economic well-being, disability decreases by 3.6 percent. There was no significant relationship between residence and disability. In the second level of the study, it was observed that inter-regional differences in the prevalence of disability do not only originate from socio-economic development, but the main cause of the prevalence of disability should be sought in differences within the region.
Conclusion: Due to the increase in the elderly population in Iran, it is expected that the number of disabled people will also increase. On the other hand, due to the importance of economic welfare of individuals in society and the existence of inequality of facilities and services at the individual level, it is necessary to achieve basic welfare, to do basic and purposeful planning, and in this regard to reduce inequalities Intra-regional is more important than inter-regional inequalities.
