تحليل رابطه‌هاي نهادسودمندان براي حكمراني شبكه‌يي آب در پايين‌دست آبخيز رود كُر

آب يكي از مهم ترين ركن‌هاي وجود زندگي در جامعه‌هاي طبيعي و انساني است. گسترش جامعه‌هاي انساني در نظام‌هاي طبيعي و از ميان‌رفتن تعادل توليد و عرضه‌ي آب‌ در آبخيزها براي پاسخ‌دادن به تقاضاي نياز آبي آن‌ها باعث تبديل‌شدن زبان مفاهمه در بخش آب به زبان مخاصمه شده است. اگرچه اهميت آب و نياز روزافزون به آن موجب تلاش جامعه‌ براي بهره‌برداري از اندوخته‌‌هاي دست‌رس آب مي‌شود، درك متقابل و احترام به حقوق ديگر سودمندان ايجاب مي‌كند كه سودبران اين اندوخته‌‌ها به بهره‌برداري مشترك و رعايت حقوق يك‌ديگر نيز توجه داشته باشند. پژوهش‌هاي گسترده‌يي توانايي جامعه‌ها و تشكل‌هاي محلي را براي بهره‌برداري پايدار از اندوخته‌‌هاي مشترك نشان داده است، و نشان داده است كه چگونه گروه‌هاي محلي مي‌توانند با اتكا به توانايي‌هاي خود از تخريب اين اندوخته‌‌ها جلوگيري كنند. در اين پژوهش براي بررسي توانايي جامعه‌هاي محلي در ايجاد تغيير در وضعيت حكمراني آب در پايين‌دست آبخيز رود كر، از روش تحليل شبكه ي اجتماعي و كاربرد آن بهره‌ گرفته‌شد. شاخص‌هاي تراز كلان شبكه‌ي اجتماعي، شاخص تراكم و شاخص تمركز شبكه به‌‌كاربرده شد. نتيجه‌هاي تحليل شبكه ي اجتماعي جامعه ي محلي روستاي معزآباد گورگير نشان داد كه سرمايه ي اجتماعي فراواني در پيوند اعتماد و مشاركت در اين روستا است. از طرفي نتيجه‌هاي تحليل شبكه در تراز سازماني نيز اندازه‌ي كم همكاري و هم‌آهنگي، و تمركز زياد قدرت (وضعيت حكمراني متمركز) نشان داد. با يكي كردن شبكه‌ي جامعه‌ي محلي و شبكه ي سازماني، تمركز به اندازه‌ي 31 % كاهش يافت، و باعث تغيير وضعيت حكمراني به وضعيت چندپاره شد، اما به‌دليل نبود رابطه‌هاي مناسب در ميان سازمان‌ها و جامعه‌ي محلي، اندازه‌ي همكاري هنوز كم بود. بنابراين براي رسيدن به وضعيت حكمراني چندمركزي، افزايش رابطه‌هاي ميان سازمان‌ها و جامعه‌هاي محلي بر پايه‌ي رابطه‌هاي همكارانه و مشاركتي بسيار مهم است. اين كار ممكن است باعث افزايش ظرفيت سازگاري نظام اجتماعيزيست‌بومي آبخيز رود كر در برابر تغيير شود.