پديد آورندگان :
باقري، سجاد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، تهران، ايران , حسندخت، محمدرضا دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني، كرج، ايران , ميرسليماني، عباس دانشگاه شيراز - دانشكده كشاورزي و طبيعي منابع داراب - گروه توليدات گياهي، شيراز، ايران , موسوي، امير مؤسسه ملي مهندسي ژنتيك و بيوتكنولوژي، تهران، ايران
كليدواژه :
بيوچار , تنش كم آبي , عناصر پر مصرف , عناصر كم مصرف , طالبي رقم سمسوري
چكيده فارسي :
طالبي توده سمسوري بومي ايران بوده و به دليل دارا بودن ويژگي هاي مطلوب در سطح وسيعي در ايران كشت مي گردد. گزارش شده كه بيوچار(زغال تهيه شده از مواد آلي) مي تواند موجب افزايش عملكرد و كاهش ميزان آب مصرفي گياه شوند. به منظور بررسي تأثير بيوچار برگ خرما بر برخي صفات طالبي (Cucumis melo L.) تحت تنش كم‌آبي آزمايشي در مزرعه به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. كرت اصلي شامل تنش كم‌آبي در سه سطح (60، 85 و 100 درصد نياز آبي) و كرت فرعي شامل بيوچار در چهار سطح ( 0، 19/0، 24/0 و 36/0 كيلوگرم بيوچار در مترمربع) بود. تيمار 24/0 كيلوگرم بيوچار در مترمربع و 100 درصد نياز آبي صفات وزن‌تر و خشك شاخساره، وزن‌تر و خشك ريشه، طول ريشه، وزن متوسط ميوه و كارايي مصرف آب را به ترتيب به ميزان 77، 32، 100، 84، 57، 84 و 88 درصد نسبت به تيمار بدون بيوچار و 60 درصد نياز آبي افزايش داد. تنش خشكي باعث افزايش ميزان پرولين گياه گرديد، ولي با كاربرد بيوچار، اثر تنش كم‌آبي كمتر شد و ميزان پرولين برگ كاهش يافت و بيشترين ميزان پرولين نيز مربوط به تيمار بدون بيوچار و 60 درصد نياز آبي بود. بيشترين ميزان نيتروژن برگ، پتاسيم برگ، منگنز برگ، طول شاخساره، سطح برگ و تعداد برگ در بوته، قطر ميوه و قطر گوشت ميوه مربوط به تيمار 36/0 كيلوگرم بيوچار در مترمربع و100 درصد نياز آبي به ترتيب 58، 48، 65، 18، 50، 95، 43 و 55 درصد بود و تفاوت معني داري با تيمار 24/0 كيلوگرم بيوچار در مترمربع 85 درصد نياز آبي نداشت. اثر متقابل تنش كم آبي و بيوچار نشان داد تيمار 36/0 كيلوگرم بيوچار در مترمربع و 60 درصد نياز آبي موجب افزايش آهن، روي و مس به ميزان 60، 44 و 66 درصد نسبت به تيمار بدون بيوچار با آبياري كامل (100 درصد) شد. به‌طوركلي تيمارهاي 24/0 و 36/0 كيلوگرم بيوچار در مترمربع موجب افزايش اكثر صفات شدند، هرچند بين اين تيمارها نيز تفاوت معني‌داري مشاهده نگرديد. همچنين تيمار 85 درصد نياز آبي نيز توانست با كاربرد بيوچار، تنش كم‌آبي را جبران كند. بنابراين با كاربرد 24/0 كيلوگرم بيوچار در مترمربع و 85 درصد نياز آبي مي‌توان با كاهش آب مصرفي در وقت و هزينه صرفه‌جويي كرد.
چكيده لاتين :
In order to investigate the effect of palm leaf biochar on some characteristics of Cucumis melo L. under drought stress, a split plot experiment was conducted in a completely randomized block design with three replications for two
consecutive years. The main plot included irrigation level (60, 85, and 100% water requirement) and subplot was
biochar in four levels (0, 0.18, 0.24, and 0.36 kg/m2). Results showed that treatment of 0.24 kg/m2 biochar and 100%
water requirement increased the characteristics of shoot fresh weight up to 77%, shoot dry weight up to 32%, root fresh
weight up to 100%, root dry weight up to 84%, root length up to 54%, and average fruit weight 84%, water use
efficiency up to 88%, compared to the treatment without biochar and 60% water requirement. The biocharfree
treatment with 60% water requirement accounted for the highest amount of proline due to high stress, and the proline
content reduced with increasing biochar and decreasing stress in treatments. The highest level of leaf N, Mn and K,
shoot length, leaf area, leaf number, fruit diameter and fruit flesh thickness in the treatment of 0.36 kg/m2 biochar and
100% water requirement were higher up to 58%, 48%, 65%, 18%, 50%, 95%, 43% and 55%, compared to the treatment
without biochar and 60% water requirement respectively and had no significant difference with the treatment of 0.24
kg/m2 biochar and 85% water requirement. The highest rates of Fe, Zn and Cu were related to 0.36 kg/m2 biochar and
60% water requirement as 60, 44 and 66% respectively compared to the treatment without biochar and 100% water
requirement. Generally, the treatments of 0.24 and 0.36 kg/m2 of biochar increased most of the characteristics, however
no significant difference was observed between these treatments. Moreover, in 85% water requirement the drought
stress conditions could compensate with the application of biochar. Thus, using 0.24 kg/m2 of biochar and 85% of
water requirement, recommended for the best result.
