حضور نيروهاي فرامنطقه‌اي و تأثير آن بر امنيت پايدار مرزي و عملكرد نيروهاي مرزباني مطالعه موردي: استان خراسان جنوبي

محيط امنيتي ايران كه شامل «محيط مجاور» و «محيط منطقه‌اي» است، در ارتباط مستقيم با تحولات و تغييرات محيط پيراموني آن بوده و از طرفي در عصر جهاني‌شدن ارتباطات و اطلاعات، متأثر از فرايندها و تحولات جهاني است. بنابراين، بررسي و تحليل حضور قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي در كشورهاي همسايه‌ي و تأثير آن بر امنيت ملي ايران مي‌تواند اهميت دوچنداني پيدا كند. ازاين‌رو، هدف اصلي پژوهش حاضر تأثير عملكرد نيروهاي فرامنطقه‌اي بر امنيت مرز استان خراسان جنوبي است. پژوهش حاضر ازنظر نوع و هدف در زمره تحقيقات كاربردي و ازنظر ماهيت و روش، توصيفي تحليلي است. جمع‌آوري اطلاعات از نوع كتابخانه‌اي و پيمايشي است، ابزار گردآوري اطلاعات پرسش‌نامه محقق‌ساخته  كه به بررسي و تحليل آسيب‌ها و تهديدهاي نيروهاي فرامنطقه‌اي بر مرزهاي شرقي ايران (خراسان جنوبي) پرداخته‌شده است. طبق يافته‌هاي تحقيق و بر اساس آمارهاي به‌دست‌آمده در ابعاد اجتماعي امنيت، حضور قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي در ايجاد جنگ رواني و تهاجم فرهنگي مي‌تواند تهديدهايي را متوجه مرزهاي شرقي ايران كند. همچنين از منظر شاخص‌هاي امنيت اقتصادي مهم‌ترين تهديد متوجه جذب سرمايه‌گذاري خارجي خواهد بود كه منجر به فرار سرمايه در اين مناطق خواهد شد. اما از منظر ابعاد نظامي تهديدهاي عمده‌اي همچون افزايش هزينه‌هاي نظامي ايران، گسترش گروه‌هاي تروريستي، قاچاق كالا و انسان يا مواد مخدر در رتبه‌هاي بالايي قرار داشته‌اند. به‌تبع با توجه به اين‌كه بيشترين تهديدها از ناحيه ابعاد نظامي متوجه امنيت مرزهاي شرقي ايران خواهد شد اين امر مي‌تواند به عملكرد نيروهاي مرزباني تأثير منفي بگذارد. چراكه نياز به تعداد زياد نيروهاي مسلح، مجهز شدن به وسايل و ابزارهاي راداري و اپتيك براي كنترل مرز و نياز به اشراف اطلاعاتي مناسب كه در صورت برآورده نشدن مي‌توانند تبعات خاصي را بر امنيت، مديريت و كنترل دقيق مرزها به‌جاي بگذارند.