توصيف، طبقه‌بندي و گونه‌شناسي سفال‌هاي اشكاني شهرتپۀ درگز

سفال فراوان ترين و يكي از مهم ترين داده هاي باستان شناسي در فهم مشخصات فرهنگي ادوار تاريخي است. سفال اشكاني در تمامي قلمرو اين امپراتوري يكسان نبوده و مي توان آن را به چند منطقۀ جغرافياييفرهنگي متمايز تقسيم نمود. يكي از اين مناطق جغرافيايي شمال شرق ايران است. محوطۀ شهرتپه به واسطۀ دو فصل كاوش باستان شناسي يكي از معدود محوطه هاي كاوش شدۀ اشكاني در شمال شرق ايران است. يكي از داده هاي باستان شناسي اين محوطه، ظروف و قطعات سفال دورۀ اشكاني است. گونه شناسي قطعات سفال شهرتپه به منظور دستيابي به الگوي سفال اشكاني در شمال شرق ايران مهم ترين پرسش تحقيق حاضر است؛ لذا در تحقيق حاضر، تلاش مي شود با روش توصيفيتحليلي، قطعه سفال هاي اشكاني شهرتپه ازنظر فرم شناسي ارزيابي گردد و با مقايسۀ اين قطعات سفال با نمونه هاي مشابه، الگويي از مشخصات سفال اشكاني در شمال شرق ايران پيشنهاد گردد. بررسي گونه شناسي و مطالعات تطبيقي قطعات سفال شهرتپه نشان مي دهد، كوزه، خمره، تنگ، ديگ، ديگچه، آبريز، كاسه و پياله دركنار ظرف معروف به ميثاق، فرم هاي سفالي يافت شده از دو فصل كاوش باستان شناسي شهرتپه است. اين گونه هاي سفالي كه از اوايل تا سده هاي متأخر اشكاني را دربر مي گيرند، با قطعه سفال هاي مرو، نسا، قومس، چارسدا، شمشيرغار، آي خانم، حسني محله، تل اسپيد، تپه يحيي، گورستان بردسير، گوري كهنه، نادعلي، جنوب بلوچستان، خورهه، گورستان سنگ شير همدان، قلعه اژدهاكو بيستون قابل مقايسه است. به علاوه، كشف جوش كوره در دومين فصل كاوش محوطه نشان مي دهد شهرتپه يكي از مراكز توليد سفال در دورۀ اشكاني در شمال شرق ايران بوده است. نبود گونه هاي لعاب دار، كمبود گونه هاي منقوش و فراواني گونه هاي ساده، وجه بارز سفال هاي شهرتپه است. گونه هاي سفالي كه اغلب كاربري روزمره داشته و با استناد به مطالعات تطبيقي، بخشي از خانوادۀ سفال اشكاني در شمال شرق ايران بوده است.