عناصر و جزئيات وابسته به معماري دست‌كند روستاي آب‌اَسك، لاريجان، آمل، مازندران

معماري دست كند نيز مانند ساير شاخه هاي معماري، داراي خطوط ارتباطي محكمي با فرهنگ مردم و زندگي روزمرۀ آن ها است كه گرچه در نگاه اول، ساده و ابتدايي به نظر مي رسد، ولـي درواقع توسط مردمي ساخته شده كه همۀ هـوش و ظرفيتشـان را بـراي سـاختن آن ها به كار گرفته اند. اين نوع معماري يكي از نمونه هاي بارز تعامل با طبيعت و يا معماري گره خورده با بستر طبيعي است. در بخش دست كند روستاي آب اسك، مردمان گذشته براي رفع نيازهاي روزمرۀ خود اقدام به ايجاد عناصر معماري متنوعي در اين محل كرده اند كه هركدام در شكل و شمايلي خاص در معماري اين بخش نقش مهمي ايفا مي كند. برخي از اين عناصر در داخل فضاي دست كندها (اتاق ها) و برخي در خارج از اتاق ها ايجاد شده اند. عناصر محيطي شاخصي كه بر شكل پذيري كالبد روستا اثرگذار هستند، جغرافيـا، امنيت، جاودانگي و دين است كـه عامـل جغرافيـا نسـبت بـه ديگـر عوامـل، بيشترين تأثير را در فرم سازه هاي دست كند گذارده است؛ هرچند كه تأثير ديگر عوامل را نمي توان ناديده گرفت. پژوهش حاضر درراستاي پاسخ به اين پرسش است كه عناصر مرتبط با سبك زندگي افراد در اين دست كندها چه بوده است؟ روش بررسي اين پژوهش، موردي از نوع ميداني و توصيفي است و در بخش دست كند روستاي آب اسك، به معرفي و تحليل عناصر و جزئيات معماري در اين دست كندها، ازجمله: پارف، ايوان، سكو، در، پنجره، رف و طاقچه، اجاق، آخور، اخيه و... پرداخته است. در پايان، اين پژوهش نشان خواهد داد كه مردمان گذشتۀ اين منطقه با مهارت بالا در تعامل با طبيعت توانسته اند بيش از 170 واحد دست كند در اين محل ايجاد كنند كه در 5 گروه موردمطالعه قرار گرفتند. جهت گيري نما در اين مجموعه از جنوب تا شمال شرقي انجام شده كه در ارتباط با بادهاي منطقه و جهت تابش آفتاب، انتخاب حساب شده اي بوده است و گاهنگاري مجموعه با توجه به سفال ها و متون تاريخي، به دوران تاريخياسلامي قابل تاريخ گذاري است.