تحليل استعارۀ مفهومي ساختاري «هستي» در غزل‌هاي بيدل‌ دهلوي

An Analysis of the Structural Conceptual Metaphor of "Being" in Biddle Dehlavi's Sonnets

شعر بيدل‌ دهلوي، ديرياب و رمزآلود است و انديشه‌هاي ژرف فلسفي و عرفاني و نگاه ويژه‌اش به جهان از عوامل پيچيدگي‌هاي معنايي شعراوست.يكي از واژه‌هاي پربسامد و كليدي در شعر بيدل، مفهوم انتزاعي «هستي» است. دراين مقاله، ابتدا به تبيين استعاره‌هاي شناختي به عنوان يكي از رويكردهاي جديد در حوزۀ تحليل آثار ادبي پرداخته و سپس مفهوم «هستي» با استفاده از استعارۀ مفهومي ساختاري،تحليل مي‌شود. شعر بيدل از مفاهيم پيچيده و دور از ذهني سرشار است كه با استفاده از كاركرد استعارۀ مفهومي در عينيت‌‌بخشي به حوزه‌هاي انتزاعي، قابليت شرح، توصيف و تحليل پيدا خواهد كرد و دسترسي مخاطب عام براي فهم معاني به ظاهر پيچيده در شعر بيدل آسان‌تر خواهد شد. تحليل بن‌ماية «هستي» در اين مقاله بر پاية استعارۀ ساختاري انجام مي‌شود. از آنجاكه در شكل‌گيري انواع ديگر استعاره‌هاي شناختي، يعني استعاره‌هاي جهتي و هستي‌شناختي، عمدۀ استعاره‌سازي براساس شباهت ميان تجربياتي است كه از اشياي فيزيكي و جسم‌مان داريم، پايه‌هاي تجربي حسي‌سازي و مفهومي كردن تا حدود زيادي روشن است؛ در حالي ‌كه در استعاره‌هاي ساختاري بر پايۀ تجربيات و ادراكات فرهنگي و اجتماعي دست به مفهوم‌سازي مي‌زنيم. از اين ‌رو، به نظر ليكاف و جانسون، استعاره‌هاي ساختاري پيچيده‌ترين نوع استعارۀ مفهومي هستند و به نظر مي‌رسد تحليل استعاره‌هاي ساختاري بن‌مايۀ هستي، ما را به تجربه‌هاي فرهنگي خاصي كه بيدل‌دهلوي از آن برخوردار بوده و در شعرش منعكس‌ شده است، رهنمون مي‌كند.

Bidel Dehlavi's poetry is complex, difficult, and mysterious whose deep philosophical and mystical thoughts, as well as his special look at the world, are the factors of the semantic complexity of his poetry. In Biddle's poetry, some words are very frequent; one of these words is the concept of "being," which has a special place in his poetry and universe. In this paper, the concept of "being" is analyzed using structural conceptual metaphors. Biddle's poetry is full of complex and distasteful concepts that can be described and analyzed using the function of conceptual metaphor for objectifying to abstract domains. The analysis of the "being" in this article is based on the structural metaphor. Since in other types of metaphor, the metaphors of orientation and ontology, the main metaphor of metaphorism is based on the similarity between experiences of physical objects and our bodies; in fact, the empirical foundations of sensation and conceptualization are largely clear; while in structural metaphors, we based on cultural and social experiences and perceptions we are conceiving. Therefore, according to Lakoff and Johnson, structural metaphors are the most complex of conceptual metaphors.