بررسي شاخص‌هاي حكمراني مطلوب (حاكميت قانون و پاسخگويي) در ايران طي سالهاي 2005-2021

Investigating the indicators of good governance (rule of law and accountability) in Iran during the years 2021-2005

هدف از نگارش اين مقاله بررسي روند اجرا و برقراري حكمراني مطلوب در ايران در دو حوزه حاكميت قانون و پاسخگويي است كه از شاخص‌هاي اصلي حكمراني مطلوب به شمار مي روند. اين مقاله درصدد است تا به اتكاي رهيافت نظري نهادگرايي جديد و ارتباط نظري ميان موضوع نهادها و توسعه به بررسي وضعيت حاكميت قانون و پاسخگويي در ايران در دوره مشخص رياست جمهوريِ آقايان احمدي نژاد و روحاني بپردازد. پرسش اصلي كه اين مقاله به آن پاسخ خواهد داد آن است كه وضعيت حاكميت قانون و پاسخگويي در ايران طي دو دوره رياست جمهوري احمدي نژاد و حسن روحاني چگونه بوده و اين عملكرد چه تاثيري بر روند كلي توسعه در كشور داشته است. در اين مقاله فرضيه آنست كه گرچه در اين دو دوره كمابيش تلاش‌هايي در مسير توسعه صورت گرفته اما به سبب فقدان سازوكارهاي مناسب در كشور اين تلاش‌ها فاقد ظرفيت لازم براي ايجاد نتيجه مطلوب در تغيير جايگاه كشور از حيث مفهوم توسعه و حكمراني مطلوب در سطح بين‌المللي است. اين مطالعه با استفاده از روش تحليلي-توصيفي و نيز رجوع به آمارهاي بين‌المللي در زمينه دو شاخص يادشده نشان خواهد داد كه گرچه در طي اين دو دوره به لحاظ سياسي تفاوت‌هايي از حيث شاخص‌ها مشاهده مي‌شود و آمارهاي جهاني حاكي از بهبود نسبي وضعيت در دوره روحاني است اما نماي كلي روند اين شاخص‌هاي حكمراني در ايران از وضعيت مطلوبي برخوردار نيست و ضمن آنكه نمره كلي كشور منفي است روندي نزولي نيز دارد.

The purpose of writing this article is to study the process of implementation and establishment of good governance in Iran in the two areas of rule of law and accountability, which are the main indicators of good governance. This article seeks to rely on the theoretical approach of the new institutionalism and the theoretical relationship between the issue of institutions and development to examine the rule of law and accountability in Iran during the specific presidencies of Mr. Ahmadinejad and Mr. Rouhani. The main question that this article will answer is what was the rule of law and accountability in Iran during the two presidencies of Ahmadinejad and Hassan Rouhani, and what effect did this performance have on the overall development process in the country? In this article, the hypothesis is that although in these two periods more or less efforts have been made in the direction of development, but due to lack of appropriate mechanisms in the country, these efforts lack the necessary capacity to create the desired result in changing the country in terms of development and good governance at the international level. . This study, using analytical-descriptive method and referring to international statistics in the field of these two indicators, will show that although during these two periods, politically, there are differences in terms of indicators and global statistics show a relative improvement in the spiritual period. But the general picture of the trend of these governance indicators in Iran is not in a favorable situation and while the overall score of the country is negative, it also has a downward trend.