مطالعۀ شكل‌گيري هويت جسميت‌يافتۀ زنان دهۀ نود با رويكرد روانشناسي گفتماني

Study of the Formation of Embodied Identity of Women in the Nineties with a Discourse Psychology Approach

چكيدههويت به تعبيري بخش ضروري حالات رواني انسان است كه شيوۀ تعامل با جامعه را كنترل مي‌كند. درمقابل رويكرد روانشناسي گفتماني هويت را برساختي پويا مي‌داند كه ازطريق گفتمان و تعامل اجتماعي حاصل مي‌شود. گفتمان در اين رويكرد، منجر به خلق بدن‌هاي گفتماني شده و اين بدن‌ها نيز در برساخت هويت جسميت‌يافته دخيل هستند. از‌اين‌رو هدف از نگارش مقالۀ حاضر بررسي توانايي اين رويكرد در مطالعۀ هويت، بالأخص هويت جسميت‌يافته و نشان دادن محدوديت مدل دكارتي، است. اين رويكرد، رويكرد تحليلي نظري به گفتمان است كه گفتار و نوشتار را در كانون مطالعات خود قرار مي‌دهد و فهم پديده‌هاي روان‌شناختي را در بستر اجتماعي ممكن مي‌داند. پژوهش حاضر كيفي بوده و داده‌ها از ده نفر از بلاگرهاي زن در ردۀ سني بيست الي سي سال از منطقه‌اي يك‌دست در تهران، ازطريق مصاحبۀ باز و ضبط لايو اينستاگرام جمع‌آوري ‌شده است. نتايج نشان از برساخت هويت جسميت‌يافته به‌واسطۀ ساخت‌هاي زباني ساده و روزمره و از ويژگي‌هاي فيزيكي بدن تغييريافتۀ زنان به‌عنوان ويژگي‌هاي قابل ‌شناسايي هويت دارد. اهميت ساخت زباني فاعل و مفعول فاصلۀ بين هويت و بدن را كمرنگ كرده و از اين طريق عامليت از زنان زدود‌ه شده و فيزيك و تغييرات بدن فراتر از آگاهي قرار مي‌گيرد.

Identity is classically assumed a crucial part of one’s psychological state that guides how we behave and how we fit into society. Identity in discursive psychology is a dynamic construction which is attained through social interaction and discourse. The latter has definite role in construction of embodied identity. This paper shows the possibility of discursive psychology for understanding embodiment and identities in different research setting. Then, a second goal is to challenge the boundaries of embodiment and the limits of a Cartesian Model of bodies and identities. Discursive psychology is an analytic and theoretical approach to discourse, which focuses on speech and writing, believing that psychological phenomena should be understood in social contexts. This study is a qualitative method of data analysis. The interviewees are ten female bloggers between the age of twenty to thirty, from homogeneous areas in Tehran. The data are collected through blogger's interviews and live broadcasts on Instagram. The results demonstrate that the embodied identity are formed through every day and simple practices and that human physics plays a crucial role in the construction of embodied identity. It has also emphasized the significance of subject-object construction in identity work and the consequences of this discursive constructions that blur the boundary between self (subject) and bodies (object). Blurring this boundary could at times decrease the agency of the speaker, where physical or bodily processes are oriented as beyond the conscious or active control of the individual.