تأثير برنامه منظم ورزشي در منزل بر بهبود كيفيت خواب سالمندان مبتلا به استئوآرتريت زانو: يك مطالعه كارآزمايي باليني

THE EFFECT OF REGULAR EXERCISE PROGRAM AT HOME ON IMPROVING SLEEP QUALITY IN THE ELDERLY WITH KNEE OSTEOARTHRITIS: A CLINICAL TRIAL STUDY

پيش‌زمينه و هدف: استئوآرتريت زانو شايع‌ترين نوع آرتريت است كه در ميان افراد بالاي 70 سال، شيوع آن تا 40 درصد افزايش مي‌يابد. استئوآرتريت زانو با مشكلاتي همچون كاهش كيفيت خواب همراه است. يافتن اقدامي مؤثر، كم عارضه، و مقرون‌به‌صرفه جهت ارتقاء كيفيت خواب اين بيماران ضروري به نظر مي‌رسد. اين پژوهش با هدف تعيين تأثير برنامه منظم ورزشي در منزل بر بهبود كيفيت خواب سالمندان مبتلا به استئوآرتريت زانو انجام گرفته است. مواد و روش­ كار: در اين مطالعه‌ي كارآزمايي باليني، 72 سالمند مراجعه‌كننده به درمانگاه ارتوپدي بيمارستان علامه‌بهلول گنابادي شهر گناباد، بطور در دسترس انتخاب و با روش تصادفي‌سازي بلوكي به گروه مداخله و كنترل تخصيص داده شدند. گروه مداخله بعد از يك دوره‌ي آموزش حضوري، در منزل به مدت يك ماه، تحت برنامه ورزشي قرار گرفتند. پرسشنامه‌ي‌ كيفيت خواب پيتزبورگ توسط هر دو گروه قبل و 4 هفته بعد از مداخله تكميل گرديد. براي تحليل داده‌ها از نرم افزار SPSS ويرايش 18 و روش‌هاي آمار توصيفي و تحليلي استفاده شد. يافته ­ها: قبل از مداخله همه متغيرهاي جمعيت‌شناختي، در دو گروه آزمون و كنترل تفاوت معناداري از نظر آماري نداشتند. با توجه به اينكه طبق آزمون تي‌مستقل، ميانگين نمره كلي پرسشنامه‌ي‌ PSQI، در قبل از مداخله در دو گروه مداخله و كنترل اختلاف معني‌دار آماري داشت (0/001=P)، براي مقايسه بعد از مداخله نيز با توجه به معني دار بودن اختلاف (0/001>P) و اندازه اثر 1/77، مي‌توان به تأثير مورد قبول مداخله استناد كرد و اظهار داشت كه مداخله اثر زيادي بر روي تغييرات ميانگين اين متغير داشته است. بعد از مداخله ميانگين نمره چهار زيرمقياس كيفيت ذهني خواب، اختلالات خواب، مصرف داروهاي خواب آور و عملكرد نامناسب در طول روز در دو گروه مداخله و كنترل با يكديگر تفاوت معناداري داشتند كه نشان دهنده تأثير مداخله است (0/05>P). بحث و نتيجه ­گيري: مطالعه حاضر نشان داد انجام تمرينات ورزشي در منزل سبب بهبود كيفيت خواب سالمندان مبتلا به استئوآرتريت زانو مي‌شود.

Background & Aims: Knee osteoarthritis is associated with problems such as poor sleep quality. Finding effective, low-complication, and cost-effective measures to improve the sleep quality of these patients seems necessary. The aim of this study was to determine a regular exercise program at home to improve the sleep quality of the elderly with osteoarthritis of the knee. Materials & Methods: In this clinical trial study, 72 elderly patients referred to the orthopedic clinic of Allameh Bohlool Gonabadi Hospital in Gonabad were selected by convenience sampling and assigned into the intervention and control groups by block randomization method. The intervention group underwent an exercise program at home for one month after a face-to-face training course. The Pittsburgh Sleep Quality Index was completed by both groups before and 4 weeks after the intervention. In order to observe the ethical points for the control group, at the end of the study, the necessary trainings were given along with the pamphlet. Data were analyzed using SPSS software version 18 and descriptive and analytical statistical methods. Results: Before the intervention, all demographic variables were not statistically significant in the experimental and control groups. After the intervention, there was a significant difference between the two groups (total sleep quality score and other sleep quality subscales), except for two subscales of mental sleep quality and sleep disturbances (p <0.05). Conclusion: The present study showed that doing exercise at home improves the sleep quality of the elderly with osteoarthritis of the knee.