پيش بيني كننده هاي فشار مراقبتي در مراقبين سالمندان تحت درمان با دياليز

Predictors of Perceived Caregiving Burden among Caregivers of Elderly Dialysis Patients

اهداف: سالمندان بزرگ‌ترين و سريع‌ترين گروه در حال رشد بيماران تحت دياليز هستند و مراقبين اين بيماران با افزايش بار مراقبتي روبه‌رو هستند؛ بنابراين مطالعه حاضر با هدف تعيين عوامل پيش‌بيني‌كننده فشار مراقبتي در مراقبين سالمندان تحت درمان با دياليز انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه مقطعي روي مراقبين بيماران سالمند تحت دياليز استان قزوين در سال 1399 انجام شد. نمونه‌ها به روش سرشماري از ميان مراقبين اصلي بيماران مراجعه‌كننده به مراكز همودياليز در سطح استان انتخاب شدند. از چك‌ليست مشخصات جمعيت شناسي، مقياس بارتل، پرسش‌نامه‌هاي فشار مراقبتي زاريت، حمايت اجتماعي درك‌شده زيمت، خودكارآمدي عمومي و مقابله مذهبي براي جمع‌آوري داده‌ها استفاده شد. داده‌ها در نسخه 23 نرم‌افزار SPSS با استفاده از مدل رگرسيون خطي چند‌متغيره تجزيه و تحليل شد. يافته ها: ميانگين و انحراف معيار سن مراقبين 13/16±44/9 سال و بيماران سالمند 7/7±69/4 سال بود. ميانگين فشار مراقبتي مراقبين 15/05±32/53 بود. نتايج مدل رگرسيون چند‌متغيره نشان داد كه حمايت اجتماعي(P<0.05 ،β=-0.146)، ناتواني (P<0.05 ،β=0.218)، وضعيت سلامت ( P<0.05 ،β=-0.131) و وضعيت اقتصادي ( P<0.05 ،β=-0.173) مراقبين رابطه معناداري با ميزان فشار مراقبتي داشت، به‌ طوري ‌كه با افزايش ميزان حمايت اجتماعي مراقبين و كاهش ناتواني سالمندان ميزان فشار مراقبتي مراقبين كاهش مي‌يافت. همچنين مراقبيني كه وضعيت اقتصادي بهتري داشتند و از سلامت بالاتري برخوردار بودند، فشار مراقبتي كمتري گزارش كردند. نتيجه گيري: با توجه به نتايج مطالعه حاضر، توسعه حمايت‌هاي اجتماعي از مراقبين بيماران سالمند تحت دياليز و توجه بيشتر به سلامت آنان به عنوان بيماران بالقوه، از راهكارهاي كاهش ميزان فشار مراقبتي مراقبين است.

Objectives Elderly patients are the largest and fastest growing group of patients under dialysis and their caregivers are faced with high burden care. Therefore, the present study was conducted to determine the predictors of caregiver burden among caregivers of older patients under hemodialysis residing in Qazvin province, Iran. Methods & Materials This cross-sectional study was conducted on caregivers older patients under hemodialysis in 2020. The caregivers were selected by census method among eligible caregivers of older patients under hemodialysis referring to dialysis centers of Qazvin Province, Iran. Data were collected using the demographic checklists, Zarit Burden Interview (ZBI) in Care, Bartell Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), General Self-Efficacy Scale (GSE), and Religious Coping Scale (RCOPE). The collected data were analyzed by a multivariable regression model in SPSS software v. 23. Results The mean and standard deviation of the age of 252 caregivers and older patients were 44.9±13.16 and 69.4±7.7 years old, respectively. The results of multivariate analyses showed that significant predictors of caregiver burden were perceived social support (β=0.333, P<0.05), disability (β:-0.137, P<0.05), health status (β=0.154, P=0.010), and financial level (β=0.154, P=0.010). As the caregiver burden was decreased by increasing the social support and decreasing the rate of disability. Furthermore, the caregivers with higher financial levels and better health status reported lower caregiver burden. Conclusion It can be concluded that enhancement of social support and more attention to the health of caregivers as potential patients are important factors for reduction of caregiver burden care.