ارزيابي تغييرات اقليمي در حوضه تالاب بين‌المللي هامون با استفاده از مدل‌ LARS-WG6

Climate Change Assessment in the basin of Hamoon International Wetlands Using LARS-WG6 Model

هدف اين مطالعه ارزيابي وضعيت متغيرهاي اقليمي در حوضه‌ي تالاب بين‌المللي هامون با استفاده از مدل‌هاي مختلف گردش عمومي مدل ريزمقياس گردان LARS-WG6 در دو سناريوي انتشار RCP4.5 و RCP8.5 در دوره‌هاي 2040-2021، 2060-2041 و 2080-2061 براساس داده‌هاي مشاهداتي ايستگاه سينوپتيك زابل در دوره‌ي پايه‌ي 2019-1983 است. ارزيابي دقت داده‌هاي شبيه‌سازي شده بيانگر تطابق بالاي مقادير شبيه‌سازي شده توسط مدل و مقادير واقعي در دوره‌ي پايه است. نتايج ريزمقياس گرداني نشان داد ميانگين دماي كمينه و بيشينه در همه‌ي ماه‌ها در هر سه دوره، تحت دو سناريو‌ي در همه مدل‌ها افزايش خواهد يافت. روند افزايش در در دوره‌ي 2080-2061 نسبت به دوره‌هاي پيشين شديدتر خواهد بود. بيشترين و كمترين افزايش در ميانگين دما‌ي كمينه و بيشينه‌ي ماهانه به ترتيب در مدل HadGEM2-EC، سناريوي RCP8.5 و مدل MPI-ESM-MR، سناريوي RCP4.5 پيش‌بيني شده است. طي دوره‌ي 2080-2021 دامنه‌ي تغييرات دماي بيشينه ماهانه در سناريوهاي RCP4.5 و RCP8.5 به ترتيب 85/3-29/0 و 80/5-54/0 درجه‌ي سلسيوس و دامنه‌ي تغييرات دماي كمينه ماهانه به ترتيب 51/3-18/0 و 38/5-61/0 درجه‌ي سلسيوس خواهد بود. ميانگين بارش ماهانه در مدل‌ها و سناريوهاي مختلف به صورت نوساني پيش بيني شده است. تغييرات ميانگين بارش ماهانه تحت مدل‌ها و سناريوهاي مختلف بين 68/3- الي 6/8 ميلي‌مترخواهد بود. بيشترين ميزان افزايش ميانگين بارش ماهانه در ماه مارس توسط مدل HadGEM2-EC در سناريوي RCP4.5 به ميزان 6/8 ميلي متر در دوره 2060-2041 پيش‌بيني شده است. بيشترين ميزان كاهش ميانگين بارش ماهانه در ماه ژانويه توسط مدل MIROC5 در سناريوي RCP4.5 به ميزان 68/3 ميلي متر در دوره 2080-2061 پيش‌بيني شده است. نتايج اين مطالعه مي تواند در اتخاذ راهكارهاي معيشتي و شيوه‌هاي كشاورزي سازگار با اقليم براي مديران عرصه هاي منابع طبيعي مفيد باشد.

The aim of this study is to evaluate the status of climatic variables in the basin of Hamoun International Wetlands using different general circulation models of LARS-WG6 downscaling method, under emission scenarios RCP4.5 and RCP8.5 during 2040-2021, 2060-2041 and 2080-2061 based on observed parameters in Zabol Synoptic gauge in 2019-1983. Accuracy analyzing indicated a high correlation between simulated and observed data. The results of downscaling showed that the mean minimum and maximum temperatures will increase in all months under two scenarios in all models during 2021-2080. The upward trend will be more severe in the period 2061-2080 compared to previous periods. The maximum and minimum increase in the mean minimum and maximum monthly temperatures are predicted in HadGEM2-EC model, RCP8.5 scenarios and MPI-ESM-MR model, RCP4.5 scenarios, respectively. During 2080-2021, the range of monthly maximum temperature changes in RCP4.5 and RCP8.5 scenarios will be 0.29-2.85 and 0.54-5.80 degrees Celsius, respectively, and the range of monthly minimum temperature changes will be 0.18 -5.51 and 0.61-5.38 degree Celsius respectively. The average monthly rainfall is projected to fluctuate in different models and scenarios. The average monthly precipitation changes under different models and scenarios will be between -3.68-6.6 mm. The highest increase in the average monthly rainfall will happen in March based on HadGEM2-EC model in the RCP4.5 scenarios by 8.6 mm in 2060-2041. The highest decrease in the average monthly rainfall is predicted in January by the MIROC5 model in the RCP4.5 scenarios by 3.68 mm in 2080-2061.The results of this study can be useful for natural resources managers in setting up climate-adoptive livelihood strategies and agricultural practices.