اثر سرمايه گذاري مستقيم خارجي بر رشد بهره وري با تأكيد بر سرمايه ي انساني و كيفيت نهادي در ايران؛ كاربردي از آناليز موجك پيوسته

Impact of Foreign Direct Investment on Productivity Growth with Emphasis on Human Capital and Institutional Quality in Iran: An Application of Wavelet Analysis

بررسي رابطه‌ي ميان سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي و رشد بهره‌وري كل عوامل يكي از مباحث مناقشه‌آميز در اقتصاد است. بهره-وري كل عوامل از مهم‌ترين منابع تامين‌كننده رشد اقتصادي در بسياري از كشورها است اما در اقتصاد ايران از سطح پاييني برخوردار است. از سوي ديگر سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي با انتقال فناوري به شرط وجود ظرفيت‌هاي جذب كننده در كشور ميزبان مي‌تواند در افزايش بهره‌وري موثر باشد. بنابراين بررسي اين ايده كه سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در تعامل با سرمايه‌ي انساني و كيفيت نهادي، به عنوان ظرفيت‌هاي جذب كننده، اثرگذاري قابل توجهي بر رشد بهره‌وري دارد ضرورت دارد. براي اين منظور، در اين پژوهش از داده‌هاي سري زماني دوره 1989-2017 در ايران و آناليز موجك پيوسته در نرم افزار متلب b2018 استفاده شد تا با تحليل در حوزه‌ي زمان – فركانس بينش جديدي در اين خصوص ايجاد شود. نتايج نشان داد سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي به تنهايي در افق كوتاه‌مدت و ميان‌مدت به صورت محدود رشد بهره‌وري را تحريك مي‌كند. با در نظر گرفتن سرمايه‌ي انساني و كيفيت نهادي، سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در افق بلندمدت (بيش‌تر از 6 سال) اثرگذاري مستقيم و شديدي بر رشد بهره‌وري دارد. با تحليل نتايج تحقيق، سرمايه انساني ماهر و اصلاحات نهادي براي جذب سرمايه خارجي و اثرگذاري آن بر بهره‌وري ضرورت دارد.

The examination of correlation between foreign direct investment (FDI) and total factor productivity growth is one of the controversial issues in economy. Total factor productivity is one of the most important sources of economic growth in many countries, but it remains at low level in Iran's economy. On the other hand, foreign direct investment can be effective in increasing productivity by transferring technology, provided that there are absorption capacities in the host country. Therefore, it is necessary to examine the idea that FDI in interaction with human capital and institutional quality, as absorptive capacities, has a significant impact on productivity growth. For this purpose, in this study, data from 1989-2017 period in Iran and continuous wavelet analysis in content software were used to provide a new insight into time-frequency analysis. The results show that FDI alone in the short and medium term stimulates productivity growth in a limited way. In terms of human capital and institutional quality, long-term foreign direct investment (over 6 years) has a direct and significant impact on productivity growth. According to the findings of the study, skilled human capital and institutional reforms are needed to attract foreign investment and influence its productivity.