تدوين و آزمون مدل ساختاري اضطراب اجتماعي بر اساس طرحواره هاي سازش نايافته اوليه و باورهاي فراشناختي با ميانجي گري راهبردهاي نظم‌جويي شناختي هيجان در دختران نوجوان

زمينه: اضطراب اجتماعي يكي از اختلالات بسيار شايع و ناتوان ساز در سن آموزش است، و در بسياري از ابعاد زندگي افراد مبتلا پيامدهاي نامطلوبي در پي دارد. اما مسأله ي اصلي پژوهش حاضر اين است كه آيا مدل ساختاري اضطراب اجتماعي بر اساس باورهاي فراشناختي و طرحواره هاي سازش نايافته اوليه با ميانجي گري راهبردهاي شناختي تنظيم هيجاني با داده هاي تجربي برازش دارد؟هدف: پژوهش حاضر به منظور تدوين و ارزيابي مدل ساختاري اضطراب اجتماعي بر اساس باورهاي فراشناختي و طرحواره‌هاي سازش نايافته زگار اوليه با ميانجي گري راهبردهاي نظم‌جويي شناختي هيجاني انجام شد.روش: اين پژوهش همبستگي و بر اساس معادلات ساختاري بود. از جامعه ي آماري دانش آموزان دختر متوسطه ي دوم شهر كرمانشاه در سال تحصيلي 99-98، تعداد 346 نفرانتخاب شدند و پرسشنامه هاي باورهاي فراشناختي كودكان (MCQC)، فرم كوتاه پرسشنامه طرحواره هاي سازش نايافته اوليه، پرسشنامه تنظيم شناختي هيجان و پرسشنامه اضطراب اجتماعي را پاسخ دادند.يافته ها: نتايج نشان داد كه سه خرده مقياس از باورهاي فراشناختي، فرانگراني منفي (0/01 P≤ ، 0/15 =β)، نظارت شناختي (0/01 P≤، 0/21 = β) و باورهاي خرافه، تنبيه و مسئوليت SPR (0/01 P ≤ ، 0/17 = β) و سه حوزه از طرحواره هاي سازش نايافته اوليه، طرد و بريدگي (0/01 P ≤ ، 0/16 = β)، خوگرداني و عملكرد مختل (0/01 P≤ ، 0/23 = β) و گوش به زنگي افراطي و بازداري (0/01 P ≤ ، 0/19 = β)، به طور مثبت و معناداري اضطراب اجتماعي را پيش بيني مي كنند و همچنين نقش ميانجي گري دو راهبرد تنظيم شناختي هيجان، نشخوار فكري و سرزنش خود، در رابطه بين باورهاي فراشناختي و طرحواره هاي سازش نايافته اوليه با اضطراب اجتماعي در دختران نوجوان مورد تأييد قرار گرفت. و اين متغيرها 57 درصد واريانس اضطراب اجتماعي را تبيين مي كنند.نتيجه‌گيري: بر اساس يافته هاي پژوهش مي توان نتيجه گرفت تغيير باورهاي فراشناختي و طرحواره‌هاي سازش نايافته اوليه و آموزش راهبردهاي مناسب و كارآمد تنظيم هيجان و تغيير راهبردهاي سازش نايافته نظم‌جويي شناختي هيجان مي تواند در پيشگيري از ايجاد و تداوم و تشديد اضطراب اجتماعي در نوجوانان مفيد باشد.