ارزيابي تاثير كودهاي زيستي بر ويژگي هاي كمي و كيفي اسانس گياه دارويي مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.)

Evaluation of biofertilizers effects on quantitative and qualitative characteristics of essential oil in summer savory (Satureja hortensis L.)

به منظور مطالعه اثر ورمي‌كمپوست و كود زيستي نيتروژن بر ميزان اسانس و كيفيت آن در گياه دارويي مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.)، آزمايشي در منطقه فيروزكوه در سال 1394 انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار بود. عامل اول كود زيستي نيتروژن در سه سطح (عدم تلقيح، تلقيح بذر با نيتروكسين و تلقيح بذر با سوپرنيتروپلاس) وعامل دوم ورمي‌كمپوست در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هكتار) بود. نتايج نشان داد بيشترين ميزان اسانس و آلفاترپينن به ترتيب با كاربرد 10 و 15 تن در هكتار ورمي‌كمپوست و بيشترين پاراسيمن و گاماترپينن با مصرف 5 تن ورمي‌كمپوست در هكتار حاصل شد. سوپرنيتروپلاس تاثير مثبتي بر ميزان اسانس، آلفاترپينن و گاماترپينن داشت، در حالي كه حداكثر ميزان پاراسيمن با مصرف نيتروكسين حاصل گرديد. بيشترين ميزان كارواكرول با مصرف تلفيقي 10 تن ورمي‌كمپوست در هكتار و سوپرنيتروپلاس بدست آمد و بيشترين ميزان آلفاتوژن در تيمار تلفيقي مصرف 5 تن ورمي‌كمپوست در هكتار و عدم مصرف كودزيستي نيتروژنه مشاهده شد. نتايج نشان داد ورمي‌كمپوست و كود زيستي نيتروژن مي توانند در سيستم هاي توليد پايدار نقش موثري ايفاء نمايند.

In order to study the effect of vermicompost and biological nitrogen fertilizer on essential oil and quality of summer savory, an experiment was conducted at Firouzkuh in 2015. The experimental was as a factorial experiment based on randomized complete blocks design with three replications. The first factor was nitrogen biofertilizer at three levels (non-inoculation, seed inoculation with Nitroxin, and seed inoculation with Supernitroplus) and the second factor was vermicompost at four levels (0, 5, 10 and 15 t ha-1). The results showed that the highest essential oil content and alpha-terpinene obtained by 10 and 15 ton vermocompost per hectare, respectively, and the highest content of para-cymene, and gamma-terpinene were obtained by using 5 ton vermicompost per hectare. Supernitroplus had positive effects on the essential oil, alpha-terpinene and gamma-terpinene, while the maximum para-cymene obtained by using Nitroxine. The highest carvacrol content was obtained by using 10 ton vermicompost per hectare integrated with Supernitroplus and the maximum alpha thujene content was observed by using 5 ton vermicompost per hectare and non-using n-biofertilizers. The results showed that vermicompost and biological nitrogen fertilizer could have an effective role in sustainable production systems.