پديد آورندگان :
نظامي، سميه دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي، مشهد، ايران , نعمتي، حسين دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي، مشهد، ايران , آروئي، حسين دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي، مشهد، ايران , كافي، محمد دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي، مشهد، ايران
كليدواژه :
عمل غالبيت ژن , والد برتر , هتروزيس , هيبريد
چكيده فارسي :
يكي از مهم‌ترين روش‌ها در برنامه‌هاي اصلاحي سبزي‌ها، گزينش والدين و نتاج برتر با هدف بهبود ژنتيكي صفات كمي و كيفي مي‌باشد. به منظور بررسي ژنتيكي صفات كمي و كيفي لاين‌هاي گوجه‌فرنگي، تلاقي‌هاي نيم-داي آلل بين هشت لاين با اسامي C.JPS3، S.2274، H.1370، K.2274، S.L.، C20، Primoga و A13012 انجام شد. هيبريدهاي حاصل و والدين، در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار كشت شدند. صفات شاخص شكل ميوه، تعداد حفره ميوه، شاخص سفتي ميوه، درجه بريكس، اسيديته قابل تيتر، pH آب ميوه، تعداد خوشه در بوته، تعداد گل در خوشه، تعداد ميوه در هر بوته، متوسط وزن يك ميوه و عملكرد اندازه‌گيري شدند. والد K.2274 داراي بالاترين تركيب‌پذيري عمومي (GCA) در صفات عملكرد، تعداد ميوه در بوته و شاخص سفتي ميوه بود. بالاترين تركيب‌پذيري خصوصي (SCA) براي صفت متوسط وزن ميوه به ترتيب در دو تلاقي C20 x C.JPS3 و A13012 x K.2274 مشاهده شد. در ميان والدين و هيبريدها، والد H.1370 و هيبريد Primoga × H.1370 بالاترين ميزان عملكرد را داشتند. بالاترين درصد هتروزيس نسبي در صفات تعداد ميوه در هر بوته، متوسط وزن يك ميوه و عملكرد به ترتيب در تلاقي‌هاي A13012 × Primoga، C20 × C.JPS3 و Primoga × H.1370 مشاهده شد. نقش اثرات فوق غالبيت و غالبيت كامل در كنترل صفات عملكرد، تعداد ميوه در بوته، اسيديته قابل تيتر و بريكس بيش تر از اثر افزايشي بود. با اين وجود، در كنترل صفت متوسط وزن ميوه اثر افزايشي موثر بوده است.
چكيده لاتين :
The selection of elite parents and hybrids could be used for the genetic improvement of quantitative and qualitative traits in breeding programs of vegetables. In order to genetic evaluation of quantitative and qualitative traits of tomato lines, half-diallel crosses were performed among eight lines C.JPS3, S.2274, H.1370, K.2274, S.L, C20, Primoga and A13012. The obtained hybrids along with parents were planted in a randomized complete block design with three replications. Traits including fruit shape index, no. of locules, fruit firmness index, brix, titrable acidity, pH of fruit juice, no. of inflorescence per plant, no. of flowers per inflorescence, no. of fruits per plant, average fruit weight and yield were measured. Parent K.2274 had the highest values of general combining ability (GCA) for the yield, number of fruits per plant and fruit firmness. The highest specific combining ability (SCA) was observed in C20xC.JPS3 and A13012xK.2274 cross for the average fruit weight, respectively. Among parents and hybrids, parent H.1370 and Primoga × H.1370 hybrid had the highest yield. The highest relative heterosis percentage for no. of fruits per plant, average fruit weight and yield were observed in A13012 × Primoga, C20 × C.JPS3, and Primoga × H.1370 crosses, respectively. Role of over-dominance and dominance effects were more than the additive effect in controlling of yield, no. of fruit per plant, titrable acidity, and brix. However, the additive effect was effective in the control of average fruit weight.
