پديد آورندگان :
حسنخويي، الهه دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - دانشكده معماري - گروه معماري، مشهد، ايران , رضواني، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - دانشكده معماري - گروه معماري، مشهد، ايران , احمدي، وحيد دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - دانشكده معماري - گروه معماري، مشهد، ايران , حاجي اربابي، فاطمه دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - دانشكده معماري - گروه معماري، مشهد، ايران
كليدواژه :
ارزيابي , خلاقيت , فراتركيب , اثر معماري
چكيده فارسي :
تمام مراحل فرآيند طراحي معماري از تحقيق تا تحليل، ارزيابي و فرم پردازي در بطن خود نيازمند خلاقيت مي باشند، لذا شناخت و به كارگيري صحيح خلاقيت در معماران از اهميت به سزايي برخوردار است با وجود انجام پژوهش‌هاي مختلف در اين حوزه، همچنان درك مشتركي از نحوه ارزيابي خلاقيت در اثرمعماري وجود نداشته و بيشتر ارزيابي‌ها بر اساس ملاك‌هاي ذهني انجام مي‌گيرد كه موجب بلاتكليفي ها و عدم امكان ارزيابي صحيح اثر گرديده است.
هدف: اين پژوهش با هدف شناسايي و اولويت بندي مؤلفه ها و شاخص هاي مؤثر در سنجش ميزان خلاقيت تجلي يافته معماران در آثارشان، انجام شد.
روش: تحقيق از نظر هدف كاربردي و از منظر جمع آوري داده ها در ميان مطالعات توصيفي، از نوع همبستگي و داراي روش تحقيق تركيبي اكتشافي است. جامعه آماري در بخش كيفي شامل پژوهش هاي پيشين بوده و با نمونه گيري هدفمند 40 پژوهش انتخاب گرديد. در بخش كمي، جامعه آماري شامل كليۀ اساتيد دانشگاه هاي معماري، طراحان و كاركنان حوزه مديريتي در سازمان‌هاي مرتبط به معماري در سال 1399 در مشهد بود كه 110 نفر از آنان به روش نمونه گيري خوشه اي انتخاب شدند. در بخش كيفي، داده هاي مورد نياز شامل پژوهش‌هاي پيشين بوده كه با استفاده از روش فراتركيب و از طريق مراحل هفت مرحلهاي سندلوسكي و باروسو، به تركيب داده هاي به دست آمده پرداخته شد. ابزار اندازهگيري در بخش كمي، پرسشنامۀ محقق ساخته بودكه درستي آزمايي آن از روش تحليل عاملي با استفاده از نرمافزار PLS انجام شد.
يافته ها: مؤلفه هاي تازگي، عملي بودن، كارايي و وجه هنري در يافته هاي پژوهش با سطح اطمينان 95% تأييد شدند (0/001 p=). نتيجه گيري: نتايج نشان داد در سنجش خلاقيت اثر بايستي به عوامل مختلفي همچون وجوه نو بودن، كارايي، تحقق پذيري و هنري به بصورت همزمان تمركز نمود
چكيده لاتين :
All stages of an architectural design process, from research and analysis to form
generation, require creativity. Therefore, in architecture, it is crucial to be familiar with creativity and
use it correctly. Despite conducting various researches in this field, there is still no common
understanding of how to evaluate creativity in architecture and most of the evaluations are based on
subjective criteria, which has led to uncertainties and the impossibility of correct evaluation of the
work.
Aims: This study is aimed at identifying and prioritizing the components and indicators affecting the
evaluation of architects' creativity.
Method: This research has a applied goal, and it has been conducted using an exploratory mixed
method. In the first step, the components and indicators were identified using the meta
-synthesis
method. By searching the databases with purposive sampling. In the quantitative section, data were
collected using the questionnaire designed in 2020, and the questionnaires were distributed among
110 participants, including professors, architects, and the staff of the architecture
-related management organizations in the city of Mashhad, Iran, who were selected using the cluster sampling method. After collecting the questionnaires and investigating them, they were subjected to
confirmatory factor analysis . Results: The results approved the conceptual model, including the components; novelty, practicability, usefulness and the artistic aspect ) P= .001
Conclusions: The results approved novelty, practicability, usefulness and artistic aspect are the
important components for the evaluation of architects' creativity in architectural design
.
