پديد آورندگان :
دشتي، شهريار دانشگاه مراغه - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، مراغه، ايران , اميني، جمال دانشگاه تربيت مدرس - گروه سنجش از دور، تهران، ايران , احمدي ثاني، ناصر دانشگاه آزاد اسلامي واحد مهاباد - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي، مهاباد، ايران , جوانمرد، عبدالله دانشگاه مراغه - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، مراغه، ايران
كليدواژه :
تحليل سلسله مراتبي , جنگلهاي زاگرس , شاخص آنگستروم , شاخص بارش استاندارد شده
چكيده فارسي :
تعادل بوم‌شناسي طبيعت وابسته به‌سلامتي بوم‌‌سازگان‌‌هاي جنگلي است. آتشسوزي تأثيرات جبران‌‌ناپذيري بر كاركردهاي بوم‌شناسي بومسازگان جنگلي مي‌‌گذارد، بطوري‌‌كه سبب اختلال در توليد اكسيژن و ترسيب كربن، كاهش تنوع زيستي، گسترش آفات و بيماري‌‌ها و درنهايت برهم خوردن تعادل طبيعت مي‌‌شود كه نقش بي‌همتايي بومسازگان جنگلي دارد. تحقيق حاضر با هدف پهنه‌بندي خطر آتشسوزي در جنگلهاي شهرستان سردشت در استان آذربايجان غربي با وسعت 8/1784 هكتار براي دستيابي به راهكارهاي مديريتي جهت مقابله با آن انجام شد. به اين منظور پس از گردآوري داده‌‌هاي مورد نياز، اقدام به تهيه لايه‌‌هاي اطلاعاتي شامل ارتفاع، شيب، جهت دامنه، متوسط بارندگي سالانه، متوسط دماي ماهانه، كربن آلي، بافت خاك و تراكم پوشش گياهي گرديد. در مرحله بعد، اولويت‌‌بندي و ارزيابي معيارها و تعيين وزن لايه‌‌ها توسط فرايند تحليل سلسله مراتبي انجام شد. با اختصاص وزن‌‌هاي حاصل به لايه‌‌هاي رستري، عوامل تاثيرگذار و روي هم گذاري لايه هاي اطلاعاتي در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي نقشه امكان وقوع آتشسوزي در جنگلهاي منطقه تهيه گرديد. نتايج نشان‌‌داد كه 7/12 درصد منطقه در محدوده خطر آتشسوزي زياد، 39/9 درصد در محدوده متوسط، 31/9 درصد در طبقه با خطر كم و 15/5 درصد منطقه نيز در محدوده بي‌‌خطر واقع شده است. همچنين، بيشترين تهديد آتشسوزي، در نواحي شمال شرق منطقه مورد مطالعه و كمترين خطر آتشسوزي نيز، در شمال، بخش‌‌هايي در جنوب و نوار باريكي در نواحي مركزي منطقه مورد مطالعه مشاهده شد. مقدار شاخص آنگستروم نيز نشان داد كه بيشترين احتمال رخداد آتش‌سوزي‌ها در فاصله زماني خرداد تا شهريور است.
چكيده لاتين :
The ecological balance in nature is integrated with forest safety. Wildfire causes irreparable effects on the ecological functions of the forest and disrupts the production of oxygen and carbon sequestration, reducing biodiversity, expanding pests and diseases, and eventually breaking the balance of nature, which is the unique role of the forest. The purpose of this study was to identify the factors affecting the occurrence and zoning of fire hazards in Sardasht forests in the area of 1784.8 hectares to achieve control and counteraction strategies. At first, layers of elevation, slope, aspect, precipitation, temperature, organic carbon, soil texture, and vegetation cover were mapped for the study area. AHP was used for prioritization, evaluation criteria, and weighting of the layers. Finally, the classifications of the layer were done using GIS, and hazard scores were classified at four classes included; Safe, low risk, medium risk, and high risk. The results showed that 12.7% of the study area is at high risk, 39.9% has moderate risk, 31.9% is in the low-risk area and 15.5% is located in the safe area. Also, the Angstrom index was showed that wildfire occurring has maximum possibility between June to September. It was also found that the north-east of the study area is more at risk of fire due to the denser vegetation than other areas. The minimum fire hazard was observed in the north, part in the south, and the narrow strip in the central regions of the study area.
