بررسي تأثير آموزش بازخورد محور بر سطح سواد سلامت مادران نوزادان نارس در بخش مراقبت ويژه نوزادان

The Effect of Teach-Back Education on the Health Literacy Level of Mothers of Premature Neonates in the Neonatal Intensive Care Unit

زمينه و هدف: سواد سلامت به عنوان يكي از مؤلفه‌هاي اجتماعي اثرگذار در سلامت جامعه نياز به توجه ويژه دارد. اهميت اين موضوع در مادراني كه وظيفه مراقبت از نوزاد نارس خود را به عهده دارند بيشتر است. پرستاران به عنوان خط مقدم ارتباط با اين مادران موظف به شناخت و انتخاب روش‌هاي مؤثر براي ارتقاء سواد سلامت در اين گروه هستند. مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير آموزش بازخورد محور بر سطح سواد سلامت مادران نوزادان نارس در بخش مراقبت ويژه نوزادان طراحي و اجرا شد. روش­ ها: در اين مطالعه نيمه تجربي، 128 مادر داراي نوزاد نارس كه در سال 1399 به بخش‌هاي مراقبت ويژه نوزادان بيمارستان‌هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي ايران مراجعه كرده بودند، به صورت در دسترس وارد مطالعه شدند. مادران به طور غيرتصادفي در دو گروه آزمون و كنترل قرار گرفتند. بعد از انجام روايي و پايايي ابزار سواد سلامت، در گروه آزمون، نياز آموزشي بيمار از طريق پرسشنامه سطح فعاليت‌هاي سواد سلامت والدين مشخص شد. سپس آموزش به مادران به صورت بازخورد محور انجام شد. آموزش در گروه كنترل به صورت روتين و به روش معمول در بخش بود. سطح سواد سلامت مادران در هر دو گروه در قبل و سه ماه بعد از ترخيص بررسي شد. يافته­ ها: تفاوت معناداري بين دو گروه از نظر خصوصيات جمعيت شناختي مشاهده نشد (p<0/05) تفاوت معناداري بين دو گروه از نظر نمره سواد سلامت قبل از مداخله وجود نداشت (p= 0/372) تفاوت معناداري بين دو گروه از نظر نمره سواد سلامت سه ماه بعد از مداخله مشاهده شد (0/001>P) علاوه بر اين، در گروه آزمون تفاوت معناداري از نظر نمره سواد سلامت در قبل و سه ماه بعد از مداخله وجود داشت (0/001>P) در گروه كنترل تفاوت معناداري از نظر نمره سواد سلامت در قبل و سه ماه بعد از مداخله وجود نداشت. (0/059>P) نتيجه­ گيري: اين مطالعه نشان داد كه آموزش بازخورد محور سبب بهبود سواد سلامت مادران داراي نوزادان نارس مي‌شود. پيشنهاد مي‌شود از اين روش آموزشي در بهبود سواد سلامت مادران نوزادان نارس توسط پرستاران در آموزش‌هاي حين ترخيص مدنظر قرار گيرد.

Background and Aim: Health literacy as one of the effective social components in community health needs special attention. This is especially important for mothers who are responsible for caring for their premature babies. Nurses, as the front line of communication with these mothers, are obliged to recognize and select effective methods to promote health literacy in this group. The aim of this study was to determine the effect of teach-back education on the health literacy level of mothers of premature neonates in the Neonatal Intensive Care Unit (NICU). Methods: In this quasi-experimental study, 128 mothers with premature neonates who had referred to the NICU of hospitals affiliated to the Iran University of Medical Sciences were. Mothers were nonrandomly divided into experimental and control groups. In the experimental group, the educational needs of the mother were determined through the Parent Health Literacy Activities questionnaire. Then, education to the mothers was done in a teach-back approach. In the control group, mothers received routine care. Maternal health literacy levels in both groups were assessed before and three months after discharge. Results: There was no significant difference between the two groups in terms of demographic characteristics (P<0.05). There was no significant difference between the two groups in terms of health literacy score before the intervention (P=0.372). However, the health literacy score was higher in the experimental group compared to control group three months after the intervention (P<0.001). In addition, there was a significant difference in the health literacy score before and three months after the intervention in the experimental group (P<0.001). In the control group, there was no significant difference in terms of the health literacy score before and three months after the intervention (P=0.059). Conclusion: This study showed that teach-back education improves the health literacy of mothers with premature neonates. Therefore, it is suggested that nurses use this educational method to improve the health literacy of mothers with premature neonates during discharge.