تجلي آموزه‌هاي اسلامي و نهضت حسيني در هويت قيام ضد استعماري دليران ‌جنوب ايران در جنگ جهاني اول

بررسي ابعاد گوناگون تجليات آموزه‌هاي اسلامي بر هويت حماسه دليران ‌جنوب ايران در فاصلۀ تاريخي (1909ـ1920م)، به‌ويژه در جريان جنگ جهاني اول هدف اصلي اين پژوهش است. اين مقاله پس از گردآوري اطلاعات به دو روش مصاحبه و كتابخانه‌اي، با اتخاذ رويكرد كيفي مبتني بر روش «تحليل مضمون» كه به‌دنبال خروجي مضامين پايه،‌ سازمان‌دهنده و فراگير مرتبط با مسئله تحقيق است، به اين پرسش اساسي پاسخ مي‌دهد كه چه آثاري از آموزه‌هاي ‌اسلامي و نهضت حسيني در هويت ضداستعماري قيام دليران ‌جنوب تجلي ‌يافته است؟ يافته‌هاي پژوهش منجر به توليد 210 كد باز گرديد كه پس از تركيب اين كدها با يكديگر 10 مضمون پايه شناسايي شد. اين مضامين در نهايت، در قالب سه مضمون سازمان‌دهنده «عوامل و زمينه‌ها»، «مديريت راهبردي روحانيت مبارز» و «ساختار اصول مبارزه و رفتار مجاهدان در قيام» گروه‌بندي شد و از آنها عنوان فراگير «تجلي آموزه‌هاي اسلامي و نهضت حسيني در درون حماسه دليران ‌جنوب ايران» شكل گرفت. بحث و بررسي شواهد پژوهش، نقش آموزه‌هاي اسلامي و ‌نهضت كربلا در هويت‌آفريني قيام جنوب و برانگيختگي غيرت ملي دليران در مقابله با اشغالگران را نمايان ساخته، نادرستي ديدگاه‌هاي ديگر درباره انگيزه و ماهيت اين قيام (فرصت‌طلبي، تحريك‌ آلمان‌ها و ناسيوناليسم) را نشان مي‌دهد.