اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر بهزيستي روان‌شناختي و كيفيت زندگي مراقبين سالمندان مبتلا به آلزايمر شهر اصفهان: يك مطالعه نيمه‌ آزمايشي

The Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Psychological Well-Being and Quality of Life in Caregivers of the Elderly with Alzheimer's disease in Isfahan City: A Quasi-Experimental Study

زمينه و هدف: مراقبت از سالمند مبتلا به آلزايمر و ارتباط برقرار كردن با او فرآيندي استرس ­زا است كه پيامدهاي منفي بر بهزيستي روان­ شناختي و كيفيت زندگي مراقبين دارد. لذا با توجه به اهميت مسئله، اين پژوهش با هدف تعيين اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن ­آگاهي بر بهزيستي روان­ شناختي و كيفيت زندگي مراقبين سالمندان مبتلا به آلزايمر شهر اصفهان انجام گرديد. مواد و روش ­ها: اﻳﻦ پژوهش از ﻧﻮع نيمه­ آزمايشي و با طرح پيش‌آزمون-ﭘﺲآزﻣﻮن و گروه كنترل بود. جامعه آماري مراقبين سالمندان مبتلا به آلزايمر شهر اصفهان در سال 1400 بودند. ابتدا به روش نمونه­ گيري در دسترس، 30 نفر انتخاب و سپس به شيوه تصادفي در دو گروه 15 نفره جايگزين شدند. گروه آزمايش تحت 8 جلسه 90 دقيقه­ اي آموزش شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي قرار گرفت. در اين مدت گروه كنترل در ليست انتظار باقي ماندند. از مقياس بهزيستي روان­شناختي Ryff و پرسش­نامه پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني در دو مرحله پيش ­آزمون و پس ­آزمون به منظور گردآوري اطلاعات استفاده شد. داده­ ها با استفاده از تحليل كوواريانس چند متغيره تجزيه ­­و ­­ تحليل شدند. يافته­ ها: نتايج بيان‌گر اين بود كه آموزش شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي توانسته است بهزيستي روان­شناختي و كيفيت زندگي مراقبين سالمندان مبتلا به آلزايمر را به‌طور معني‌داري بهبود بخشد (0/05>P). نتيجه­ گيري: از آن­جايي كه شناخت درماني مبتني بر ذهن­ آگاهي بر بهزيستي روان­ شناختي و كيفيت زندگي مؤثر بود، مي­توان نتيجه ­گيري كرد كه اين مداخله مي­ تواند براي ارتقاء بهزيستي روان­ شناختي و كيفيت زندگي مراقبين سالمندان مبتلا به آلزايمر توسط مراكز مشاوره و خدمات روان­ شناختي به­ كار گرفته شود.

Background and Objectives: Caring of elderly with Alzheimer's disease and communicating with them is a chronic stressful process that has a negative effect on caregivers’ psychological well-being and quality of life. Therefore, considering the importance of this issue, the aim of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on psychological well-being and quality of life in caregivers of the elderly with Alzheimer’s disease in Isfahan city. Materials and Methods: This quasi-experimental study was conducted with a pretest-posttest design with control group. The statistical population was caregivers of the elderly with Alzheimer's disease in Isfahan in year 2021. At first, 30 people were selected by available sampling method and then randomly divided into two groups of 15 people. For the people in the experimental group, the mindfulness-based cognitive therapy was implemented in 8 sessions, each session lasting 90 minutes, but the control group received no training and remained in the waiting list. Data was collected using Ryff’s Psychological Well-Being Scale and World Health Organization Quality of Life in two stages, pre-test and post-test. Data was analyzed using multivariate analysis of covariance (MANCOVA). Results: The results indicated that mindfulness-based cognitive therapy significantly improved psychological well-being and quality of life in caregivers of the elderly (p<0.05). Conclusion: Since mindfulness-based cognitive therapy was effective on psychological well-being and quality of life, it can be concluded that this intervention can be used by counseling centers and psychological services to improve the psychological well-being and quality of life of caregivers of the elderly with Alzheimer's.