بررسي عوامل و جريان‌هاي اقتصادي مؤثر در توسعه‌ علوم طبيعي نوين

Investigating the factors and economic flows affecting the development of modern natural sciences

پايه‌گذاران رويكرد جديد علمي، از فرانسيس بيكن و آگوست كنت گرفته تا پيروان حلقه وين در قرن بيستم، معتقد بودند تجربه به‌خصوص در طبيعيات، تنها روش معتبر براي شناخت، بررسي و تعبير حقايق است. البته توسعه تدريجي ابزار مدرن پس از انقلاب صنعتي نيز عامل قدرتمندي بود كه تقويت اين نگاه تجربه‌گرايانه را در پي داشت. در نيمه‌ دوم قرن بيستم برخي فلاسفه‌ علم و دانشمندان علوم اجتماعي اين ديدگاه را به چالش كشيدند و تلاش كردند با مطرح كردن نقش پيش‌فرض‌ها و نيز تأثير ساختارها و عوامل غيرتجربي در علوم طبيعي نوين، نشان دهند نگاه انحصاري به تجربه به‌عنوان تنها روش شناخت و تفسير حقايق، خدشه‌پذير است؛ چنان‌كه امروزه، تصوير سنتي علم به‌عنوان امري صرفاً تجربي، اعتبار خود را از دست داده است. اين مقاله‌ با استفاده از كوشش‌هاي برخي فيلسوفان و جامعه‌شناسان معرفت و نيز شواهد موجود در فضاي تحقيقات علمي، تلاش مي‌كند برخي عوامل و جريان‌هاي‌ اقتصادي‌ـ جامعه‌شناختي تأثيرگذار بر پيشبرد علوم طبيعي جديد را استخراج و بررسي كند؛ عواملي كه نبود برخي از آنها در فضاي علمي قرون اخير مي‌توانست مسير متفاوتي را در جهت‌گيري اين علوم ايجاد كند.

Positivist approach, in modern natural science, believes experience as unique way to the natural sciences. This approach has faced over recent centuries with general acceptance so that the progress of the natural sciences owe this approach was considered. This view was challenged in the second half of the twentieth century and some philosophers of science as well as social scientists tried to show the role of defaults and the impact of non-empirical factors in modern natural science; as of today, the traditional image of science as merely empirical, his credibility is lost. This paper uses the attempts by some philosophers and sociologists of knowledge and evidence in the scientific research area, trying to extract and examine sociological factors in the form of social, political and cultural factors, affecting the advancement of modern natural science; factors that their lack, in recent centuries scientific space could create a different path in the direction of these sciences.