كليدواژه :
حجاب , عفاف , خوانش , آيت الله خامنه اي , تحليل مضمون
چكيده فارسي :
پوشش و حجاب، به مانند پديده‌‌اي اجتماعي، در چند دهه‌ي اخير ايران، مناقشات و دگرگوني‌هاي گوناگوني را از سر گذرانده است. در دوران مدرن با افزايش ابزارهاي جديد ارتباطي، دگرگوني ارزشي و هنجاري گسترده‌اي به‌تبع آن، در اين گستره نمود يافت؛ به گونه‌اي كه خوانش‌هاي جديدي در برابر خوانش اسلامي بروز پيدا كرد؛ ازاين‌رو، تبيين خوانش اسلامي و نماياندن الگوي زن تراز در پوشش و حجاب، باوجود چندگونگي در قرائت‌هاي گوناگون، بايستگي دارد. در اين پژوهش با روش كيفي تحليل مضمون، شبكه مضامين حجاب و عفاف در منظومه‌ي فكري آيت‌الله خامنه‌اي، واكاوي شد. در اين واكاوي، سه مضمون فراگير «شخصيت‌ساز مبتني بر عفت»، «سرمايه نمادين سياسي ديني» و «انقلابي‌گري پوشش ديني»، خوانش «سمبوليكي (نمادي- انقلابي)» را نشان مي‌دهد. برابر اين خوانش، حجاب از يك‌سو همچون مقوله‌ي ديني و نماد فرهنگي- اجتماعي، آشكارترين نشانه‌ي هويتي زن مسلمان در عرصه‌ي ملي و بين‌المللي است و از سويي ديگر، همچون يك رسانه‌ي ارتباطي، نقشي نمادين در عرصه‌ي كنش بين‌الاذهاني ايفا مي‌كند. همچنين در اين خوانش، در كنار تأكيد بر حفظ عفت و حجاب زنان در عرصه‌هاي اجتماعي، معناداري پوشش و سويه‌هاي سمبوليكي آن چون سمبل مقاومت و مبارزه سياسي اجتماعي زنان ايراني مورد بازنمايي قرار گرفت.
چكيده لاتين :
Hijab and covering the body, as a social phenomenon, witnessed many conflicts and changes in the last decades. In the modern time and with the prevalence of new communication tools, extensive values and normative changes developed; so that new understanding appeared against the Islamic understanding. Thus, describing Islamic understanding and presenting a role woman model in a hijab, regarding several understandings of this concept, is very essential. The present study enjoys the concept qualitative method to mine the concept networks of hijab and chastity in the thought system of Ayatollah Ali Khamenei. In this examination, three comprehensive concepts of "chastity-based character maker", " symbolic wealth of policy and religion", and " revolutionaries of religious clothing" displays the symbolic (symbol-revolutionary) understanding. Regarding this understanding, on one hand, the hijab, as a religious and cultural-social symbol is the most obvious sign of Muslim women's identity in the national and international arenas and on the other hand, plays a symbolic role as a communicative media in the arena of different minds. Moreover, in this understanding, as well as emphasizing the chastity and hijab in different social arenas, the meaning of modest clothing and its symbolic dimensions such as resistance, the social-political battle of Iranian women was considered.
