بررسي ‌نقش تصويرهاي مجازي در زبان تصويري و هنري «طومار شيخ شرزين»

ادبيّات متعالي، جلوه‌اي از بيان هنري است. تصويرهاي بلاغي و توصيفات هنري در آفرينش جلوه‌هاي زيبا‌شناسي متون ادبي و نمايشي، نقش سازنده و تأثيرگذاري دارند. «طومار شيخ ‌شرزين»، از نمونه‌ آثار فاخر هنري معاصر است كه كارگردان و نويسندۀ صاحب ‌سبك و خوش‌فكر، بهرام بيضايي با خلّاقيّت‌هاي ذهني و بلاغت‌هاي تصويري، آن را به زبان شاعرانه و در قالب فيلم‌نامه به نگارش درآورده است. در اين پژوهش، نقش مهم و مؤثّر تصويرهاي مجازي و عناصر برجسته‌ساز زبان ادبي در شكل‌گيري زبان تصويري، هنري و صحنه‌‌هاي نمايشي اثر با روش توصيفي ـ تحليلي به شيوۀ متن‌پژوهشي و بر مبناي سبك‌شناسي ادبي انجام شده است. كاربرد تصويرهاي مجازي در انواع تصوير‌هاي تشبيهي، استعاري، كنايي، تمثيلي، پارادوكسي، حس‌آميزي، وارونگي (عكس) و طعن‌گونگي (آيروني) در التذاذ روحي، اقناع حظّ زيباشناسي و القاي مفاهيم ارزشي فيلم‌نامه سهم عمده‌اي داشته است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه فيلم‌نامۀ «طومار شيخ‌ شرزين» از بن‌مايه‌هاي ارزشمند فرهنگي، اجتماعي و اخلاقي، گونه‌هاي مختلف تصويرهاي مجازي و صحنه‌هاي زيباي نمايشي برخوردار است و با شاخص چندلايگي زبان هنري در حفظ و تداوم فرهنگ اصيل ايراني، زبان و ادب فارسي و جلوه‌هاي زيباشناسي ادبيّات نمايشي، جايگاه ارزشمندي يافته است.