آثار نكاح در شرايط ابتلاي زوج به بيماري مشرف به موت در فقه و حقوق ايران

The effects of marriage in the context of the husband suffering from a disease leading to death in Iranian jurisprudence and law

زمينه و هدف: يكي از موضوعات مهم در عالم حقوق، جلوگيري از سوءاستفاده از حق مي‌باشد. نهاد نكاح با توجه به اين‌كه داراي ماهيتي غيرمالي با آثار مالي فراوان مي‌باشد؛ امكان سوءاستفاده از حق را در برخي موارد فراهم مي‌كند. يكي از موارد مزبور ازدواج در شرايط ابتلاي زوج به بيماري مي‌باشد كه در پژوهش حاضر به بررسي آن خواهيم پرداخت. مواد و روش‌ها: اين تحقيق از نوع نظري بوده ‌روش تحقيق به صورت توصيفي تحليلي ميباشد و روش جمع آوري اطلاعات بصورت كتابخانهاي است و با مراجعه به اسناد، كتب و مقالات صورت گرفته است. يافته‌ها: در حقيقت بيماري ها را مي توان به دو دسته تقسيم نمود. دسته اول بيماري هايي كه در مدت كوتاه منجر به مرگ مي شوند. مسلما اين بيماري ها مشمول ماده 945 ق.م مي باشد. دسته دوم بيماري هايي كه پس از مدت طولاني سبب فوت مي شوند. اين بيماري ها هم خود به دو دسته تقسيم شده اند؛ بيماري هايي كه شخص مدت طولاني از زمان نكاح تا فوت دچار آن مي باشد. به نظر مي رسد اين بيماري ها مشمول ماده 945 ق.م. قرار نمي گيرند. نتيجه‌گيري: در ماده 945 قانون مدني قانون‌گذار براي جلوگيري از سوءاستفاده از حق، زوجه را با شروط مذكور از ارث محروم دانسته است. اما بايد در نظر داشت علاوه بر ارث، نكاح آثار مالي ديگري همانند نفقه، مهريه، اجرت‌المثل و... دارد. از اين رو پوشش دادن خلاءهاي مذكور توسط قانون‌گذار، براي افزايش شفافيت لازم و ضروري به نظر مي‌رسد.

Background and Aim: One of the most important issues in the world of law is to prevent the abuse of rights. The institution of marriage, given that it has a non-financial nature with many financial implications; Allows the abuse of rights in some cases. One of these cases is marriage in the case of a couple's disease, which we will examine in the present study. Materials and Methods: This research is of theoretical type and the research method is descriptive-analytical and the method of data collection is library and has been done by referring to documents, books and articles. Findings: In fact, diseases can be divided into two categories. The first category of diseases that lead to death in a short time. Certainly, these diseases are subject to Article 945. The second category of diseases that cause death after a long time. These diseases themselves are divided into two categories; Diseases that a person suffers from for a long time from the time of marriage to death. These diseases do not appear to be covered by Article 945. Conclusion: In Article 945 of the Civil Code, in order to prevent the abuse of rights, the legislator has deprived the wife of inheritance with the mentioned conditions. But it should be kept in mind that in addition to inheritance, marriage has other financial effects such as alimony, dowry, retribution, and so on. Therefore, covering these gaps by the legislator seems to be necessary to increase transparency.