كليدواژه :
گويش , گويش شناسي , حروف , راجي , طرقي
چكيده فارسي :
در اين پژوهش، حروف به‌عنوان مبحثي درخور توجه در جمله، با تمركز بر موارد خاص لهجۀ طرقي از گويش راجي بررسي و بدين منظور، جمله‌هاي متعددي به‌صورت كاملاً تصادفي از كلام گويشوران طرق رود (از توابع شهرستان نطنز در استان اصفهان) برگزيده و حروف در آن‌ها تحليل شده است. در بخش نخست، برخي مقدمات و در بخش دوم، پيشينۀ پژوهش دربارۀ گويش راجي و لهجۀ طرقي تبيين شده است؛ آن‌گاه به مبحث اصلي پرداخته و ابتدا برخي حروف اضافۀ خاص طرقي معرفي و تشريح شده؛ سپس به جايگاه، ساختار و حذف حروف در جمله‌هاي طرقي پرداخته شده و درنهايت، جمع بندي مطالب صورت گرفته است. يافته‌هاي پژوهش حاضر بدين شرح‌اند: استفاده از برخي حروف اضافۀ ساده و مركّب خاص به‌لحاظ جايگاه، ساختار، كاربرد و ويژگي‌هاي آن ها در جمله هاي طرقي و حضورشان در كلام فارسي گويشوران طرقي؛ دسته بندي حروف اضافۀ مورداستفاده در جمله‌هاي طرقي به‌لحاظ جايگاهشان در جمله (متناسب با متمم) به اقسام پيشين، پسين، پيشين و پسين، و دوجزئي (تفكيك پذير به‌وسيلۀ متمم)؛ شباهت زياد حروف ربط طرقي و فارسي به لحاظ نوع و كاربرد، و لغزندگي جايگاهشان در جمله در برخي موارد؛ دسته بندي حروف مورداستفاده در جمله هاي طرقي ازنظر ساختاري به دو نوع ساده و مركّب (تفكيك‌پذير و تفكيك‌ناپذير)؛ بسامد و تنوع چشمگير حذف حروف در جمله‌هاي طرقي در مقايسه با فارسي و انتقال يافتن اين فرايند به كلام فارسي گويشوران طرقي؛ حذف شدن «را»ي نشانۀ مفعول در تمام جمله‌هاي طرقي؛ حذف پربسامد تمام يا بخشي از حروف اضافه؛ شباهت زياد الگوي حذف حروف ربط در جمله‌هاي طرقي و فارسي.
چكيده لاتين :
In this research, letters have been considered as a remarkable subject in Targhy Accent of Rajy Dialect, concentrating on Targhy special cases, and thus, numerous sentences have been selected in a completely random manner from the speeches of Targhrood (Natanz- Isfahan) speakers, and their letters have been analyzed. firstly, some prefaces have been stated and secondly, the researcher has presented the background of Rajy and Targhy. Then, the main subject has been discussed and some Targhy special prepositions have been introduced and explained. Afterwards, situation of letters, structure and omission have been considered in Targhy sentences and finally, it led to the conclusion of presented information. The research achievements are: using some simple and compound prepositions considerable because of their situation, structure, application, and specialities in Targhy sentences, and their entrance in Targhy speakers' speech; categorizing prepositions used in Targhy sentences, based on their situation in sentences (according to complement) to frontal and latter, anterior and posterior, and mutual (separable by complement); remarkable similarity of Targhy and Farsi conjuctions, based on their type and application, and the vagueness of their situation in some sentences; categorizing letters used in Targhy sentences structurally to simple and compound (separable/ inseparable); noticeable frequency and variety of letters omission in Targhy sentences versus Farsi ones, and transferring this process to Farsi of Targhy speakers’ speech; omission of the object sign ‘rä’ in all of Targhy sentences; high-frequency omission of all or some parts of prepositions; remarkable similarity of conjuctions omission pattern between Targhy and Farsi sentences.
