استصحاب و آثار آن در حقوق مدني و قانون مجازات اسلامي با رويكردي به ديدگاه هاي امام خميني (ره)

Isteshhab and its effects on civil law and Islamic penal law with an approach to the views of Imam Khomeini

زمينه و هدف: يكي از مباحث مهم اصول فقه، اصول عمليه است و اصل استصحاب در ميان اين اصول از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. در اين مقاله تلاش شده به بررسي استصحاب و آثار آن در حقوق مدني و قانون مجازات اسلامي با رويكردي به ديدگاه‌هاي امام خميني پرداخته شود. مواد و روش‌ها: مقاله حاضر توصيفي تحليلي بوده و از روش كتابخانه‌اي استفاده‌شده است. ملاحظات اخلاقي: در اين مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داري رعايت شده است. يافته‌ها: اصل استصحاب به عنوان يكي از اصول عمليه پذيرفته‌شده در منابع فقهي و اصولي معتبر مي‌باشد. استصحاب از ماده صحب به معناي مصاحبت و به همراهي طلبيدن كسي يا به همراه داشتن چيزي است. و در اصطلاح فقه عبارت است از حكم به بقا چيزي كه در زمان سابق يقيني و محقق بوده و در زمان حاضر مورد ترديد قرار گرفته است. از ديدگاه امام خميني (ره)، استصحاب يك اصل شرعي است كه به منظور حفظ واقع كه يقين سابق طريق وكاشف از آن است، وضع شده است. مطابق با اصول قانون اساسي مي‌توان در صورت فقدان حكم مسئله مي‌توان به اين اصل استناد نمود. نتيجه‌گيري: در مباحث مربوط به حقوق مدني ازجمله مباحث بيع، خيار و نكاح از اصل استصحاب استفاده‌شده است. در قانون مجازات ايران نيز استصحاب مبناي بسياري از احكام قانوني قرار گرفته است كه از آن جمله مي‌توان به احكام مقرر در مورد استصحاب عدم مسلوب الاختيار بودن و عدم بلوغ و افاقه و عدم كفر و توبه اشاره كرد.

Background and Aim: One of the important issues of the principles of jurisprudence is the principles of theology and the principle of acceptance has a special place among these principles. In this article, Istehhab and its effects on civil law and the Islamic Penal Code with an approach to Imam Khomeini's views studes. Materials and Methods: Thise article is Analytical descriptive and the library method uses. Ethical considerations: In this article, Originality of texts, honesty and trusteeship Has been complied with. Findings: The principle of istishab is valid as one of the accepted religious principles in jurisprudential sources and principles. Adoption of the word sahib means to accompany and accompany someone or to have something with you. an‎d in the term of jurisprudence, it is the ruling on the survival of something that was certain and realized in the past and has been questioned in the present. From Imam Khomeini's point of view, istishab is a religious principle that has been established in order to preserve the fact that the former certainty is the way and the discoverer of it. According to the principles of the constitution, this principle can be invoked in the absence of a ruling. Conclusion: In the issues related to civil law, including the issues of sale, cucumber and marriage, the principle of istishab has been used. In the Iranian Penal Code, istishab is the basis of many legal rulings, including the rulings on istishab of non-deprivation of liberty, immaturity, piety, infidelity and repentance.