مدل‌ يابي معادلات ساختاري اهمال‌ كاري بر اساس سرمايۀ روان‌ شناختي با اثر تعديل‌ كنندگي تفكر انتقادي

A Structural Equation Modeling of Procrastination, based on Psychologi-cal Capital with the Moderating Effect of Critical Thinking

هدف پژوهش حاضر، تدوين مدل اهمال‌كاري كاركنان بر اساس ميزان سرمايه‌هاي روان‌شناختي (تاب‌آوري، خودكارآمدي، اميد و خوش‌بيني) با اثر تعديل كنندگي تفكر انتقادي در كاركنان بود. روش پژوهش، توصيفي و از نوع طرح‌هاي همبستگي و روش مدل‌يابي معادلات ساختاري بود. جامعه آماري شامل كليه كاركنان بانك پارسيان در سال 1399-1400 با حجم 2600 نفر بود و 300 نفر نمونه با روش نمونه‌گيري طبقه‌اي انتخاب شدند. ابزارهاي سنجش، پرسش‌نامه اهمال‌كاري سازماني صفاري نيا و همكاران (1390)، مقياس سرمايه روان‌شناختي لوتانز و همكاران (2007) و پرسش‌نامه تفكر انتقادي ريكتس (2003) بود. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-25 و نرم‌افزار ليزرل انجام شد. طبق نتايج به دست آمده بار عاملي مسير مستقيم تاثير متغير سرمايه روان‌شناختي بر متغير اهمال‌كاري معنادار نبود، اما با ميانجي‌گري متغير تفكر انتقادي اين مسير معنادار شد. سپس به جهت اصلاح مدل، مسيرهايي كه بار عاملي آنها معنادار نبود، حذف گرديد. در نهايت مدل اصلاح شده داراي برازش مطلوب و مناسبي بود. در مدل نهايي همۀ بارهاي عاملي معنادار بودند كه نشان از رابطه قوي بين متغيرهاي مشاهده شده و متغيرهاي مكنون داشت. با توجه به نتايج مي‌توان اظهار داشت هر چقدر فرد از سرمايه روان‌شناختي و تفكر انتقادي بيشتري بهره داشته باشد، ميزان اهمال‌كاري وي كمتر خواهد بود.

The aim of this study was to develop a model of employee procrastination based on the amount of psychological capital (resilience, self-efficacy, hope and optimism) with the moderating effect of critical thinking in employees. The research method was descriptive and was a correlational design and structural equation modeling method. The statistical population included all employees of Parsian Bank in 1399-1400 with a volume of 2600 people and 300 samples were selected by stratified sampling method. Measurement tools were Saffarinia et al's organizational procrastination questionnaire (2011), Luthans et al's psychological capital scale (2007) and Ricketts critical thinking questionnaire (2003). Data analysis was performed using SPSS25 software and LISREL software. According to the results, the factor load of the direct path of the effect of the psychological capital variable on the procrastination variable was not significant, but with the mediation of the critical thinking variable, this path became significant. Then, in order to modify the model, the paths whose factor load was not significant were removed. Finally, the modified model had a good fit. In the final model, all factor loads were significant, which showed a strong relationship between the observed variables and latent variables. According to the results, it can be said that the more psychological capital and critical thinking a person has, the less procrastination he will have.