ارزيابي كارايي مدل SDSM در بررسي پيامدهاي تغيير اقليم براي پهنه‌هاي اقليمي مختلف ايران

Evaluating the Efficiency of the SDSM Model in Investigating the Consequences of Climate Change for Different Climate Zones in Iran

تغييرپذيري اقليم و تغيير آن يكي از مهمترين چالش‌هاي پيش­روي بشر در قرن بيست و يكم است. بهترين روش پيش­نماي رفتار اقليم استفاده از مدل­هاي گردش عمومي جو است. يكي از نقاط ضعف اين مدل­هاي شبيه­ساز اقليم زمين، عدم تطابق قدرت تفكيك مكاني آنها با مطالعات ريزمقياس همچون ارزيابي­هاي پيامد-محور است. در بسياري از موارد اطلاعات حاصله مي­بايست در خدمت سياستمداران و همچنين برنامه­ريزان محلي و منطقه­اي قرار گيرد تا بدين ­وسيله قادر به برنامه­ريزي و اتخاذ استراتژي­هاي آينده باشند. بدين منظور روش­هاي ريزگرداني (Downscaling) پيشنهاد شده است. يكي از روش‌هاي ريزگرداني كه به كرات در پژوهش‌هاي اقليمي ايران استفاده شده است روش ريزگرداني آماري با استفاده از نرم‌افزار SDSM مي‌باشد. با هدف ارزيابي كارايي اين مدل در مناطق مختلف اقليمي ايران يك ايستگاه نماينده با دوره‌ي آماري 41 ساله انتخاب گرديد. براي مقايسه نتايج مدل با داده­هاي مشاهده شده از معيارهاي همچون ميانگين خطاهاي مطلق، ميانگين مربعات خطا و مجذور ميانگين مربعات خطا استفاده گرديد. نتايج نشان مي دهد برونداد مدل براي مناطق خشك و فراخشك (گرم و سرد) چندان نتايج مناسب نمي‌باشد و اين نتايج از سمت مناطق مرطوب كشور (شمال­غرب و شمالي) به سمت مناطق خشك و فراخشك (جنوب، جنوب­شرق و جنوب‌غرب) از نتايج غيرمنطقي و نامناسبي برخوردار مي­باشد. بررسي اين علت بيانگر تكرار و عدم روز بارشي در ايستگاه­ها مي‌باشد. در واقع ايستگاه­هاي مناطق مذكور با سرريز عدم بارش (Over flow) يا عدد صفر روبرو هستند. در ريزگرداني با مدل مذكور يكنواختي و ميزان بارش دو فاكتور بسيار مهم مي‌باشند. به‌طوري‌كه توزيع يكنواخت بارش در افزايش كارايي مدل نسبت به ميزان بارش بسيار شايان اهميت است. بنابراين هرگونه برنامه­ريزي بلند­مدت بر اساس پيش­نمايي­هاي مدل SDSM در مناطق خشك و نيمه خشك با خطا و عدم قطعيت بسيار بالايي همراه بوده و قابل اتكا و اصولي نخواهد بود

One of the disadvantages of earth climate simulator models is the inadequacy of their spatial resolution with downscale studies such as outcome-based evaluations. In many cases, the resulting information should serve politicians as well as local and regional planners to be able to plan and adopt future strategies. For this purpose, downscaling has been proposed. One of the methods that has been used frequently in Iran's climate research is the statistical descent method using SDSM software. With the aim of evaluating the efficiency of this model in different climatic regions of Iran, a representative station with a 41-year statistical period was selected. In order to compare the results of the model with the observed data, criteria such as mean absolute errors, mean squared error, and root mean squared error were used. The results show that the model output for arid and super arid (warm and cold) regions is not very suitable and from the humid regions of the country (northwest and north) to arid and super arid regions (south, southeast, and southwest), it has irrational and inappropriate results. The reason for this is the repetition and lack of rainy day at the stations. In fact, the stations in these areas face overflow or zero number in raining. In the downscaling with the model, uniformity and precipitation rates are two important factors so that uniform distribution of rainfall is very important in increasing the efficiency of the model relative to the amount of precipitation. Therefore, any long-term planning based on the SDSM model predictions in arid and semi-arid regions is associated with extreme errors and uncertainties and will not be reliable and principled.