عنوان مقاله :
استخراج حلالي روبيديم از محلول فروشويي كانسنگ هاي ايران مركزي با استفاده از ليگاندهاي درشت حلقه اي كرون اتر
عنوان به زبان ديگر :
Solvent extraction of rubidium from leach liquor of central Iran metasomatic ores using macrocyclic crown ether ligands
پديد آورندگان :
علمدار ميلاني، سعيد سازمان انرژي اتمي - پژوهشگاه علوم و فنون هسته اي - پژوهشكده ي چرخه سوخت هسته اي، تهران، ايران , اميدواري، نيما دانشگاه يزد - دانشكده ي مهندسي معدن، يزد، ايران , ضحاكي فر، فاضل سازمان انرژي اتمي - پژوهشگاه علوم و فنون هسته اي - پژوهشكده ي چرخه سوخت هسته اي، تهران، ايران
كليدواژه :
روبيديم , محلول فروشويي , سنگ هاي متاسوماتيك , ايران مركزي , استخراج با حلال , دي سي- 18 كرون اتر - 6
چكيده فارسي :
استخراج حلالي (SX) روبيديم (Rb) از محلول فروشويي سنگهاي متاسوماتيك ايران مركزي توسط ليگاندهاي درشت حلقهاي كرون اتر مختلف مورد بررسي قرار گرفت. تعدادي كرون اتر به عنوان استخراجكننده استفاده شد. روبيديم بهطور كمي از محيط پيكرات توسط ديسيكلوهگزانو-18-كرون-6 (6-C- 18DC) در كلروفرم استخراج و با استفاده از طيفبيني نشري شعلهاي تعيين مقدار شد. در اين جا، عوامل مؤثر بر استخراج حلالي روبيديم از محلولهاي مصنوعي روبيديم ( حاوي 1-mg L 100 روبيديم) در محيط سولفوريك اسيد شناسايي شدند. DC18-C-60/01 M در كلروفرم، 1- mol 0/01 پيكريك اسيد در فاز آبي، نسبت فاز آلي- به- آبي 1:1، 5/5 pH و زمان اختلاط 15 دقيقه مقادير بهينه براي عوامل مؤثر هستند. رسوبگيري با سديم هيدروكسيد براي حذف/كاهش ناخالصيهايي از جمله آهن، منيزيم، آلومينيم از/ در محلول فروشويي انجام شد. استخراج كامل روبيديم از محلولهاي آبي و استخراج تقريباً كامل (%81) روبيديم از محلول زيرصافي متناظر با محلول فروشويي، حاوي 1-mol L 1/01 پيكريك اسيد با استفاده از DC18-C-60/01 M در كلروفرم انجام شد. بازيابي كامل Rb از فاز آلي باردار، به ترتيب با 1-mol L 4 و 1-mol L 5، هيدروكلريك و نيتريك اسيد، با نسبت فاز آلي- به- آبي 1:1 به انجام رسيد.
چكيده لاتين :
Solvent extraction (SX) of rubidium (Rb) from leach liquor of central Iran metasomatic ores was studied with various macrocyclic crown ether ligands. Many crown ethers were used as extractants. Rubidium was quantitatively extracted from picrate media by dicyclobexano-18-crown-6 (DC18-C-6) in chloroform, and determined by flame emission spectrometry. Here, the factors affecting SX of Rb from synthetic solutions of rubidium (containing 100 mg L-1 Rb) in sulfuric acid medium were identified. 0.01 mol L-1 DC18C6 in chloroform, 0.01 mol L-1 picric acid in aqueous phase, aqueous to organic (A/O) ratio of 1, pH 5.5 and mixing time of 15 min are the optimum values for affective factors. The precipitation with sodium hydroxide was conducted to remove the leaching impurities such as Fe, Mg, Al. Complete extraction of Rb from aqueous solution and almost complete extraction of Rb (81%) from leaching filtrate containing 0.01 mol L-1 picric acid was performed using 0.01 mol L-1 DC18C6 in chloroform. The Rb complete strippings, was obtained with 4 mol L-1 and 5 mol L-1 hydrochloric and nitric acids, respectively, with A/O ratio of 1:1.
عنوان نشريه :
مهندسي معدن