بررسي اثر روش‌هاي مختلف خشك كردن بر مدت زمان خشك شدن و برخي خصوصيات فيتوشيميايي .Solidago virgaurea L

Effects of different drying methods on drying time and some phytochemical traits of Solidago virgaurea L

به منظور بررسي تاثير روش‌هاي مختلف خشك كردن بر گياه دارويي Solidago virgaurea L.، آزمايشي بر پايه طرح كاملاً تصادفي با شش تيمار و سه تكرار در سال 1397 در آزمايشگاه اكوفيزيولوژي پژوهشكده گياهان و مواد اوليه دارويي دانشگاه شهيدبهشتي تهران اجرا شد. در اين مطالعه از اندام‌هاي هوايي گياه S. virgaurea L. كه از رويشگاه طبيعي سنگده واقع در استان مازندان كه در مرحله‌گلدهي كامل برداشت شده بود، استفاده گرديد. تيمارهاي مورد آزمايش شامل خشك كردن طبيعي (خشك كردن در سايه و آفتاب)، خشك كردن در آون (40 و 50 درجه‌سانتي‌گراد) و خشك كردن در مايكروويو (توان 550 و 1000 وات) بودند. در روش‌هاي مختلف، خشك كردن تا رسيدن محتواي رطوبت به 10 درصد (بر پايه وزن تر گياهي) ادامه يافت. از نمونه‌هاي خشك شده جهت استخراج عصاره متانولي به‌منظور اندازه‌گيري برخي متابوليت‌هاي ثانويه شامل ميزان فنل كل، فلانوئيدكل و لئوكارپوزايد استفاده گرديد. محتواي فنل كل، فلاونوئيد كل و مقدار لئوكارپوزايد[1] به‌ترتيب به روش فولين سيوكالتو، آلومينيوم كلرايد و آناليز كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا اندازه­گيري شدند. كم‌ترين (7 دقيقه) و بيشترين (60 ساعت) مدت زمان خشك شدن به ترتيب مربوط به تيمارهاي خشك كردن با توان 1000 وات مايكروويو و خشك كردن در سايه بود. بالاترين محتواي فنل كل (30 ميلي‌گرم گاليك اسيد در يك گرم ماده خشك) در تيمار خشك كردن در سايه و بيشترين محتواي فلاونوئيد كل (7/95 ميلي‌گرم روتين در يك گرم ماده خشك) و لئوكارپوزايد (0/07 ميلي‌گرم بر يك گرم ماده خشك) در تيمار آون با دماي 40 درجه سانتي‌گراد مشاهده گرديد. به علاوه با افزايش توان مايكروويو و دماي آون ميزان متابوليت هاي فعال كاهش يافت. در مجموع گزينش صحيح روش خشك كردن به عوامل متعددي بستگي دارد و در اين ميان استفاده از روشي بر مبناي مصرف بهينۀ انرژي و صرفه جويي در هزينه نيز بايد مورد توجه قرار گيرد.

To investigate the effect of different drying methods on the Solidago virgaurea L., an experiment based on a completely randomized design with six treatments and three replications was conducted in 2018 in the Ecophysiology Laboratory of Shahid Beheshti University of Tehran. In this study, aerial parts of S. virgaurea L. was harvested from Sangdeh natural habitat located in Mazandan province at full flowering stage. The drying methods were shade and sun-drying (natural drying), oven-drying (40 and 50 °C), and microwave-drying (550 and 1000 watt). In all methods, drying of the plant materials was continued until the moisture content reached 10% (based on plant fresh weight). Methanolic extract was obtained from the dried samples and some secondary metabolites including content of total phenol, total flavonoid and leiocarposide were measured by Folin-Ciocalteu method, aluminum chloride method, and high-performance liquid chromatography (HPLC), respectively. The minimum (7 minutes) and maximum (60 hours) drying times were related to 1000 watt microwave drying and shade drying methods, respectively. The highest content of total phenol (30 mg Gallic acid /g DW) in shading drying treatment and the highest content of total flavonoids (7.95 mg Rutin/g DW) and leiocarposide (3.07 mg/g DW) was observed in the oven at 40 °C. In addition, active metabolites content decreased with increasing microwave power and oven temperature. In general, the correct choice of drying method depends on several factors, and among them, the type of active ingredient, optimal energy consumption and cost savings should also be considered.