پديد آورندگان :
فلاح ايماني، افشار دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك - گروه باغباني , گماريان، مسعود دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك - گروه زراعت و اصلاح نباتات , قربانپور، منصور دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه گياهان دارويي , رامك، پروين سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان لرستان - بخش تحقيقات منابع طبيعي , چاوشي، سعيد دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
اسانس , تنش خشكي , مريم گلي ايراني , مورفولوژي , نانو سريم اكسايد
چكيده فارسي :
در اين تحقيق تغييرات مورفولوژيكي و فيتوشيميايي مريم‌گلي ايراني (Salvia mirzayanii L.) در شرايط تيمار خشكي و سطح متفاوت نانو سريم اكسايد، پژوهشي گلداني در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با آزمايش اسپليت پلات در سه تكرار بررسي گرديد. فاكتور اصلي شامل تنش خشكي در 4 سطح 25، 50، 75 و 100 (شاهد) درصد ظرفيت زراعي و فاكتور فرعي محلولپاشي با نانوسريم اكسايد در پنج سطح عدم مصرف (شاهد)، 125، 250، 500 و 1000 ميليليتر در ليتر بود. اسانس گيري از اندام ها با استفاده از روش تقطير با آب صورت گرفت و تركيبات با استفاده از GC/MS جداسازي و شناسايي گرديدند.نتايج نشان داد اثر متقابل شرايط بدون تنش خشكي × 1000 ميليليتر نانو سريم اكسايد نسبت به تيمار شاهد بيشترين اثر را بر افزايش ارتفاع بوته (35 درصد)، طول ريشه (22 درصد)، وزن خشك ريشه (9/14 درصد)، درصد اسانس (19 درصد)، كلروفيل a (32 درصد)، كلروفيل b (31 درصد) و كاتالاز (16 درصد داشت. همچنين اثر متقابل تنش خشكي در سطح 25 درصد در 125 ميليليتر نانو سريم اكسايد بيشترين اثر را بر كاهش وزن خشك بوته (12 درصد)، طول ريشه (13 درصد)، وزن خشك ريشه (19 درصد)، درصد اسانس (10 درصد)، كلروفيل a (14 درصد) داشت. تركيب دكان (19/53 درصد) در شرايط بدون تنش خشكي، تركيبات اسپاتولئول (35/86 درصد)، دودكانه (18/4 درصد)، بوتانيك اسيد (19/8 درصد) و لينالول (25/03 درصد) در شرايط تنش خشكي 50 درصد ظرفيت زراعي و اوكتان (13/76 درصد بنابراين غلظت 1000 ميليگرم در ليتر نانو اكسيد سريم بيشترين تاثير را بر بهبود ويژگي هاي مورفوفيزيولوژيكي مريم گلي گذاشت. اما در شرايط 50 درصد ظرفيت زراعي تركيبات ثانويه اسپاتولئول، دودكانه، بوتانيك اسيد و لينالول بيشترين و در شرايط 75 درصد ظرفيت زراعي تركيبات ثانويه اوكتان، تريمتيل و هگزيل ايزووالرات بيشترين مقدار را داشتند.
چكيده لاتين :
In this split plot study, the morphological and phytochemical changes of Iranian Salvia (Salvia mirzayanii L.) under drought stress and cerium oxide nanoparticle treatment in a randomized complete block design with three replications were investigated. The main plot included drought stress at 4 levels of 25, 50, 75 and 100 (control) percentage of the field capacity (FC). The sub-plot was foliar spray of Cerium oxide nanoparticle at five levels of non-consumption (control), 125, 250, 500 and 1000 ml/l. Essential oils were extracted from the organs using water distillation method and the compounds were separated and identified using GC/MS. The results showed that the interaction effect of conditions without drought stress × 1000 ml of nanocerium oxide compared to the control treatment had the greatest effect on increasing plant height (35%), root length (22%), root dry weight (14.9%), essential oil (19%), chlorophyll a (32%), chlorophyll b (31%) and catalase (16%). In addition, drought stress at the level of 25% in 125 ml nano cerium oxide decreased plant dry weight (12%), root length (13%), root dry weight (19%), essential oil percentage (10%), and chlorophyll a (14%). Based on the GS/MS results, decane compound (19.53%) in the condition without drought stress, the compounds of spatholeol (35.86%), docane (18.4%), butanic acid (19.8%) and linalool (25.03%) under condition of stress dryness of 50% field capacity and octane (13.76%) were included. Therefore, the concentration of 1000 mg/liter of cerium nanooxide had the greatest effect on improving the morphophysiological characteristics of Salvia. However, in the condition of 50% field capacity, the secondary compounds of spatholeol, dodecane, butanic acid and linalool were the highest, but in the condition of 75% of the field capacity, the highest amount belonged to the secondary compounds of octane, trimethyl and hexylisovalerate.
