بررسي تنوع ژنتيكي توده‌هاي بومي و غير بومي Dactylis glomerata L. با استفاده از نشانگرهاي مولكولي ISSR

هدف: علف باغ (Orchard Grass) با نام علمي Dactylis glomerata L. گونه اي از گراس هاي پايا و دگر گرده افشان مي باشد كه در ايران از پراكنش مطلوبي برخوردار است. اگرچه جنس Dactylis طي دهه‌هاي گذشته به ميزان زيادي مورد مطالعه قرار گرفته است، ليكن اطلاعات كمي در مورد تنوع ژنتيكي و الگوهاي جمعيتي جمعيت‌هاي طبيعي اين گياه در مناطق مرتعي وجود دارد. هدف از اين پژوهش شناسايي تنوع ژنتيكي اين گونه در منطقه آذربايجان شرقي مي باشد. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش، بذور 25 جمعيت Dactylis glomerata L. در مزرعه پژوهشكده بيوتكنولوژي كشاورزي شمالغرب و غرب كشور در تبريز به صورت طرح آزمايشي بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار كشت گرديد. سپس 34 ژنوتيپ (تك بوته) توسط 22 نشانگر ISSR مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج: با توجه به نتايج حاصل از نشانگرهاي ISSR، در مجموع 424 جايگاه در ژنوم مورد تكثير قرار گرفت كه از اين تعداد، 34 جايگاه در بين تمام ژنوتيپ‌هاي مورد مطالعه، تك شكل و 390 جايگاه نيز داراي چندشكلي يا پلي مورف بودند. ميانگين درصد چندشكلي ژنوتيپ‌هاي D. glomerata L. مورد بررسي توسط نشانگرهاي ISSR، 39/70 درصد برآورد شد. همچنين مقدار ميانگين PIC (محتواي اطلاعات چندشكل) براي نشانگرهاي ISSR، برابر با 288/0، حداقل مقدار PIC براي نشانگر ISSR14 (175/0) و حداكثر مقدار PIC متعلق به نشانگر ISSR22 (341/0) بود. گروه بندي ژنوتيپ‌هاي D. glomerata L.  بر اساس نشانگرهاي ISSR، توسط نرم افزارهاي Mega 4.0.2 و Structure انجام گرفت. نتايج حاصل از گروه‌بندي توسط نرم افزار Mega 4.0.2، ژنوتيپ‌ها را در 4 گروه و توسط نرم افزار Structure ژنوتيپ‌ها را در 2 گروه قرار داد. نتيجه‌گيري: نتايج حاكي از آن است كه كاربرد نشانگر ISSR جهت تمايز جمعيت‌هاي خويشاوندي نزديك داراي مزيت بالايي بوده و نقش بسزايي در تفكيك و تمايز افراد دارد. همچنين ميانگين تنوع آللي بالا در نشانگرهاي ISSR بيانگر سطح وسيع تنوع ژنتيكي در جمعيت‌هاي D. glomerata L. است. در كل مي‌توان گفت كه نشانگر مولكولي ISSR تنوع بالايي را ميان ژنوتيپ‌ها نشان داده و ابزار مناسبي براي بررسي تنوع ژنتيكي D. glomerata L. مي‌باشد.