عوامل موثر بر بازيابي اطلاعات علمي دانشجويان بر اساس منطق فازي در مقايسه با شيوه سنتي

Factors Affecting Student's Scientific Information Retrieval based on Fuzzy Logic Method Compared to Traditional Method

سابقه و هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسايي عوامل مؤثر بر عملكرد دانشجويان در بازيابي اطلاعات بر اساس منطق فازي در مقايسه با شيوه سنتي بود. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر، از نوع پيمايشي- توصيفي است كه با استفاده از رويكرد كمّي انجام شده است. جامعه مورد مطالعه شامل 34 نفر از دانشجويان مقطع دكتري و ابزار گردآوري اطلاعات نيز پرسشنامه‌­هاي محقق ساخته است. تجزيه و تحليل داده‌­ها با استفاده از روش ارزيابي مبتني بر نظام­‌هاي منطق فازي و نرم‌افزار Matlab انجام شده است. همچنين از رگرسيون چندگانه به شيوه گام به گام براي تعيين اثرگذاري همه‌­ي متغيرهاي مؤثر بر بازيابي اطلاعات علمي استفاده شد. يافته‌ها: عوامل شخصي و شناختي همچون آشنايي با واژگان تخصصي، تعيين عبارت جستجو و توانايي ارزيابي داراي بيشترين تأثير و عواملي همچون تحليل ميزان ربط، فرمول­‌سازي مسئله و محدود كردن دامنه جستجو داراي كمترين تأثير بر عملكرد دانشجويان در بازيابي اطلاعات علمي است. در رابطه با قابليت­‌هاي نظام اطلاعاتي، عامل قابليت­‌هاي جستجو در نظام با ميانگين 3/05 بيشترين تأثير و عواملي همچون ارائه تسهيلات نمايشي به ‌صورت نمودار و روندنما (flowchart) (جهت نمايش نتايج در نظام اطلاعاتي) كمترين تأثير را در عملكرد بازيابي اطلاعات دارند. نتيجه‌گيري: عوامل شخصي و شناختي كاربران بيشترين تأثير را در عملكرد افراد هنگام بازيابي اطلاعات علمي داشته­‌اند. همچنين ميزان موفقيت كاربران در شيوه فازي در مقايسه با شيوه‌هاي ارزيابي سنتي، بيشتر است.

Background and aim: The aim of this study was to identify the factors affecting on students' performance in information retrieval based on fuzzy logic method compared to traditional method. Materials and methods: This survey-descriptive study was performed using quantitative approach. The research population was 34 PhD students, and the researcher-made questionnaire was used. Data were analyzed using evaluation method based on fuzzy logic systems and MATLAB software. Multiple regressions were used to determine the effect of all variables affecting on scientific information retrieval. Findings: Personal and cognitive factors such as familiarity with specialized vocabulary, search term determination and evaluation ability and factors including relevance analysis, problem formulation and limiting the scope of the search had the greatest and the least impact on students' performance in scientific information retrieval, respectively. In relation to information system capabilities, the factor of search capabilities with an average of 3.05 had the most impact, and factors such as providing graphical facilities like graph and flowchart (displaying results in information system) had the least impact on information retrieval performance. Conclusion: Personal and cognitive factors of users have most impact on user’s performance during scientific information retrieval. Moreover, the user’s performance success is more in fuzzy method than traditional evaluation methods.