واكاوي همكاري‌هاي نوآورانه در طول زنجيره ارزش صنعت داروهاي زيستي در ايران

Analysis of Open Innovation Efforts alongside the biopharmaceutical industry’s value chain in Iran

مقدمه: بازار داروهاي زيستي در جهان به سرعت در حال رشد بوده و در كشور ما نيز سهم اين نوع داروها در حال افزايش است. تحقيق، توسعه، توليد و فروش اين نوع داروها داراي ريسك و هزينه بالا و نيازمند زمان طولاني است. از همين رو، شركت‌هاي جهاني به سمت همكاري‌هاي فناورانه و نوآورانه روي آورده‌اند. در ايران اما، موضوع همكاري‌هاي ميان شركت‌هاي داروساز زيستي جا نيفتاده است. روش پژوهش: به منظور شناسايي شيوه‌هاي همكاري بازيگران اين صنعت در طول زنجيره ارزش، پژوهش حاضر تلاش كرده است با روش مطالعه دو موردي در دو شركت سيناژن و روناك دارو، به ترسيم بازيگران در هر يك از حلقه‌هاي زنجيره بپردازد. پژوهش حاضر از نوع كاربردي و در پارادايم تفسيري انجام گرفته است به نحوي كه با استفاده از استراتژي مطالعه چند موردي، تلاش شده است شيوه‌هاي همكاري فناورانه ميان بازيگران مختلف در طول زنجيره ارزش شناسايي شوند. مصاحبه‌هاي انجام گرفته با هر يك از مصاحبه‌شوندگان مشتمل بر 13 سؤال اصلي و در قالب مصاحبه نيمه‌ساختار يافته بوده است. يافته‌ها: نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد هر چند همكاري‌هاي مناسبي ميان بازيگران اين صنعت براي توليد دارو شكل گرفته است. لكن اين همكاري‌ها بيش از آن كه در راستاي توسعه فناوري و ارتقاء توانمندي‌هاي تحقيقاتي و توسعه داروي جديد باشد، در جهت توسعه بازار يا توليد داروهاي بيوسيميلار بوده است. همچنين علي‌رغم شكل‌گيري معدودي همكاري‌هاي فناورانه ميان شركت‌ها در اين صنعت، كه كمبود شركت‌هاي تخصصي مانند شركت‌هاي متخصص كارآزمايي باليني و شركت‌هاي كوچك زيست فناور، نقائص قانوني مانند ضعف‌هاي قانون تجارت براي ادغام و اكتساب شركت‌ها و ضعف استفاده از ابزارهاي توسعه صادرات، از جمله مهم‌ترين مشكلات پيش پاي ارتقاء همكاري‌هاي فناورانه ميان شركت‌هاي اين صنعت هستند. نتيجه‌گيري: شركت‌هاي داروساز زيستي ايراني عموماً دانش توليدي خود را از مسير مهندسي معكوس و براي توليد داروهاي بيوسيميلار كسب نموده و تا مراحل توزيع و خدمات پس از فروش را نيز خود انجام مي‌دهند.

Introduction: The market of biopharmaceuticals in the world is growing rapidly and in our country the share of these drugs is increasing. Research, development, production and sale of these drugs have high risk and cost and require a long time. Hence, global companies are turning to technological and innovative collaborations. In Iran, however, the issue of cooperation between biopharmaceutical companies has not been addressed.