مسئوليت مدني كمسيون طرح تفصيلي در برابر خسارات ناشي از اجراي مصوبات آن نهاد

Civil Liability of Detailed Plan Commission for Damages Caused by the Implementation of its decrees

شهرسازي در ايران هرچند تاريخچه طولاني‌اي دارد؛ اما رشد روزافزون جمعيت در شهرها به‌ويژه در قرون اخير، پيدايش دولت‌ها به مفهوم مدرن آن و البته نيازهاي متعدد و مختلف شهروندان سبب شده است تا هركدام از شهرها به اجراي طرح‌هاي جامع و تفصيلي متناسب با شرايط خود رو بياورند. در ايران تصويب و تغيير طرح‌هاي تفصيلي شهري به عهده كميسيوني موسوم به كميسيون طرح تفصيلي است. اين كميسيون‌ها در عرف با عنوان كميسيون ماده 5 شناخته مي‌شوند كه اين عنوان به ماده 5 قانون «تأسيس شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران» اشاره دارد. تنظيم و تغيير طرح‌هاي تفصيلي نياز به تخصص بسياري دارد و قانونگذار نيز سعي كرده تا با گرد هم آوردن متخصصان از رشته‌هاي متفاوت ضريب اشتباه اين نهاد را تا حد ممكن پايين بياورد. با اين وجود همچنان امكان اشتباه يا تخلف عمدي اعضاي اين كميسيون و نتيجتاً ورود خسارت به شهروندان وجود دارد. چالش اصلي چگونگي جبران خسارت توسط اين كميسيون است؛ اما براي رسيدن به نتيجه مطلوب بايد به پرسش‌هايي از قبيل چيستي ماهيت اين كميسيون، وضعيت اهليت تمتع و استيفاء آن، حدود ضمان دولت در برابر خسارات كميسيون و نهايتاً جايگاه اعضاي متخلف در اين معادله پاسخ داد. از نظر نگارندگان در مرحله نخست دولت در برابر اشخاص زيان‌ديده، مسئول اشتباه و تخلف كميسيون مذكور بوده و ماده 11 قانون مسئوليت مدني به دلايل مختلف منصرف از موضوع اين پژوهش است. در مرحله بعد دولت مي‌تواند به اعضاي مقصر يا متخلف حاضر در كميسيون جهت جبران ضرر خود مراجعه نمايد. اثبات و اتخاذ چنين رويكردي اعضاي كميسيون را در بررسي و تصويب صورتجلسات محتاط‌تر كرده و سبب جلوگيري از اشتباهات و تخلفات احتمالي خواهد شد.

Though urban planning has a long history in Iran, the growing population in the cities, especially in recent centuries, the emergence of governments in its modern sense, and particularly numerous and different needs of the citizens has led each city to implement its own particular comprehensive and detailed plan suited to its specific circumstances. In Iran, ratification and modification of detailed urban plans are undertaken by a commission called the Detailed Plan Commission. These commissions are generally known as Article 5 Commissions and this refers to the Article 5 of the Act entitled Establishment of the Iranian Supreme Council on Urban planning and Architecture. Regulation and modification of detailed plans require a high degree of expertise and the legislator has therefore sought to minimize the possibility of error by bringing together experts from different fields. Nevertheless, the possibility still exists of error or intentional misconduct on the part of the members of the commission, and the resultant damage inflicted on the citizens. Therefore, the main challenge is how to compensate for this damage. However, to achieve the desired result, we need to answer such questions as the nature of the commission, the status of its capacity for rights and the capacity to exercise its rights and obligations, the extent of the government's liability for the damages caused by the commission’ actions, and finally the position of the delinquent committee members in this equation. According to the authors, in the first step, the government has the responsibility to compensate for damages sustained by individuals as a result of errors and wrongdoing committed by the commission, and for number of reasons Article 11 of the Civil Liability Act lies outside of the subject of this research. In the next step, the government may claim compensation from members present in the commission who committed intentional misconduct or error. Stabilishment and adoption of such an approach can serve to make the members of the commission more cautious in examination or ratification of minutes and would prevent the occurrence of possible errors or misconducts