تطبيق مفاهيم و عملكرد حقوقي راه‌نامه و بارنامه در قوانين حقوقي ايران و معاهده CMR

Comparison of Concepts and Legal Performance of the Consignment Note and Bill of Loading in Iranian Law and the CMR Treaty

قراردادهاي حمل‌ونقل در حقوق تجارت بين الملل و حقوق داخلي وجوه گوناگوني دارد. در پهنه‌ي حقوق تجارت بين الملل، انتقال كالا و سرعت در عمليات تجاري، عوامل اساسي توليد ثروت و گردش مالي مي باشند. در اين راستا، حمل‌ونقل، وسيله عمده‌ي تجارت بين الملل است كه به شيوه هاي هوايي، ريلي، جاده اي و دريايي صورت مي گيرد. موضوع اين نوشتار، حمل‌ونقل بينالمللي كالا از طريق جاده ميباشد كه بر اساس كنوانسيون CMR انجام مي گيرد. در اين مقاله تلاش شده با نگاه تطبيقي و شيوه‌ي كتابخانه اي و تحليلي، به اين پرسش پاسخ داده شود كه بارنامه و راه‌نامه در حمل‌ونقل بين المللي جاده اي در حقوق داخلي و سند يكنواخت بين المللي چه مفهوم، تعريف و ويژگي دارد تا ضمن پاسخ به نياز حقوقي جادهاي داخلي، در راستاي متحدالشكل كردن نظام حقوقي داخلي و خارجي با رژيم حقوقي كنوانسيون يادشده مطلع گرديد. در نهايت به اين نتيجه مي رسيم كه در ديدگاه همسنجي ميان راه‌نامه و بارنامه تفاوت هاي ماهوي وجود دارد. راه‌نامه، يك سند تجاري است اما سند مالكيت و انتقال نبوده، قابليت توثيق و رهانت ندارد. هردو سند بارنامه و راه‌نامه، دليل وجود يك قرارداد حمل‌ونقل و مبني بر دريافت كالا به وسيله متصدي ترابري است.

International transport contracts have a variety of effects on international trade law as well as domestic law. In the field of international trade law, the transfer of goods and the speed of trade are fundamental factors in the dynamics and production of wealth and turnover. In this regard, transportation is an operational tool of international trade that is done by air, rail, road and sea. This study is concerned with the international transport of goods by road, which is done in accordance with the CMR Convention. An attempt has been made to answer the question of what the meaning, definition and features of the bill of loading and guidelines in international road transport is in domestic law and uniform international document with a comparative view and library and analytical method. In order to unify the domestic and global legal system, we should also get acquainted with the legal regime of the said convention. Finally, we come to the conclusion that there are substantial differences between the Consignment note and the bill of loading. The bill of loading is a commercial document, but it is not a document of ownership and transfer and it cannot be collateralized. Both the bill of loading and the Consignment note are the reason for the existence of a transport contract and the receipt of the goods by the Carrier.