كليدواژه :
اقتصاد مالي , مباني , نظام مالي اسلامي , اسلامي‌سازي , بحران مالي , روش‌شناسي
چكيده فارسي :
نظام مالي از يك واقعيت سه لايهايِ طولي مباني و اصول، نهادها و دانش تشكيل شده كه نيمه پنهان آن مباني و نهادهاي مبتني بر آن مباني است. اين مقاله به روش كتابخانهاي در پي اثبات اين مهم است كه ابتناي دانش مالي بر مباني خاص و عدم امكان تفكيك از آنان باعث مي‌شود كه نتوان با تغييرات روبنايي و ظاهري، ماهيت آن را تحت الشعاع قرار داد. اكتفا به شناخت تجربي و بي‌نيازي از وحي، روش ابزارگرايي، قالب‌هاي حقيقت‌ساز رياضي و آمار، محوريت عقل ابزاريِ عيني و جزءنگر، خنثايي و جدايي از ارزش، پيروي عقل از اميال، تفسير از انسان به موجودي طماع و حريص، رقابت و رفتار گلهاي، ترويج قمار و بهره از جمله ويژگي‌هاي ذاتي الگوها و سياستهاي مالي رايج است.
همچنين، اثبات شد مالي رايج با وجود ظاهر زيبا، اقتصاد را دچار آسيبهايي جدي كرده كه ريشه در مباني و درنتيجه اهداف اقتصاد سرمايهداري دارد. افتادن در دام اين الگوها به بحرانهاي ممتد در اقتصاد واقعي، پديد آمدن الگوهاي ضدتوليدي سودمحور و فاقد كنترل، مخاطرههاي اخلاقي، افول سرمايه اجتماعي و كم رنگي ارزش‌ها در اجتماع ، منجر شده است.
براساس‌اين، نظام مالي و درنتيجه نهادها و الگوهاي برآمده از آن حتي با ظاهر قراردادهاي شرعي، اسلامي نيست. شرط اساسي اعتبار نسخههاي مالي اسلامي، شكلگيري بر پايه مباني، ضوابط فقهي و اخلاقي است.
چكيده لاتين :
The financial system consists of a three-layered reality, respectively, principles, institutions and knowledge. The half-hidden of which are principles, and institutions.
This paper proves in a library way that financial knowledge is based on certain principles and the impossibility of separating its principles makes it impossible to overshadow its nature with superstructural changes. Among the intrinsic features of common fiscal patterns and policies are: sufficient to empirical knowledge and ignorance of revelatory cognition, instrumentalist method, mathematical and statistics fact-making templates, the centrality of reason is an objective and partisan tool, neutrality and separation from value, reason is a function of desires, man's interpretation of a greedy and greedy creature, competition and herd behavior, promote gambling and interest. It was also proved that the current financial economy, despite its beautiful appearance, has caused serious damage to the economy, which is rooted in the principles and goals of capitalist economics. Falling into the trap of these patterns, has led to continuous crises in the real economy, the emergence of profit-oriented and uncontrolled anti-production patterns, moral hazards, declining social capital and lack of values in society.
Accordingly, the financial system and consequently the institutions and models derived from it, even with the appearance of sharia contracts, are not Islamic. The basic condition for the validity of Islamic financial versions is the formation based on principles, Figh and moral criteria.
