مفهوم شناسي وحدت ملي در گفتمان انقلاب اسلامي و تحول عيني آن در دولت‌هاي جمهوري اسلامي

Conceptology of national unity in the discourse of the Islamic Revolution and the objective evolution of unity in Goverments of the Islamic Republic of Iran

وحدت ملي در گفتمان انقلاب اسلامي به شكلي پررنگ مطرح گرديده و بر مباني هويت ايراني-اسلامي استوار و همچنين در ساختار كاركردي حقوقي جمهوري اسلامي گنجانده شده است. بر اين اساس با توجه به پويايي سياسي و فرهنگي جامعه ايراني تبيين الگوي نظري وحدت ملي در گفتمان انقلاب اسلامي بسيار ضروري به نظر مي‌رسد. چه اينكه به نظر مي‌رسد تبيين مؤلفه‌هاي وحدت ملي و الزامات سياسي مرتبط با آن در سپهر عمومي و سياسي جامعه نيز با دشواري‌هاي همراه بوده كه عمدتاً ناشي از تقليل‌گرايي در مقوله وحدت ملي و ارائه تعاريف مضيق از اين مفهوم عليرغم تكثر قومي، فرهنگي و مذهبي بوده است. بر همين اساس پرسش اصلي اين مقاله آن است كه؛ «چارچوب مفهومي وحدت ملي در گفتمان انقلاب اسلامي شامل چه مؤلفه‌هايي است و بر اين اساس گفتمان‌هاي سياسي دولت‌هاي پس از انقلاب چه رويكردي به مقوله وحدت ملي داشته‌اند؟» جهت پاسخ به پرسش از جمع‌آوري داده‌هاي كتابخانه‌اي و اتخاذ روش توصيفي-تبييني براي تحليل داده‌ها استفاده شده است. فرضيه اصلي پژوهش اينگونه صورت‌بندي مي‌گردد كه؛ «چارچوب مفهومي وحدت ملي در گفتمان انقلاب اسلامي در قالب؛ ريشه‌هاي هويتي (شبكه‌ سه‌گانه هويت ايراني، هنجارهاي ملي و سرمايه اجتماعي)، منابع وحدت (آموزه‌هاي ديني، حكمراني مطلوب ديني، قانون اساسي و حقوق شهروندي) و در تقابل با دگرهاي معرفتي (باستان-گرايي و غرب‌گرايي) نهادينه و مبتني بر سه مؤلفه؛ نفي الگوي يكسان‌سازي فرهنگي، اصل همگراييِ فرهنگيِ عدالت‌محور و مفهوم محوري بازگشت به خويشتن صورت‌بندي شده است. ارتقاء وحدت ملي در دولتهاي محتلف جمهوري اسلامي مبتني بر گفتمان‌هاي سياسي خاص هركدام دنبال شده است.

National unity has been highlighted in the discourse of the Islamic Revolution, as well as the functional and legal structure of the Islamic Republic. However, considering the political and cultural dynamics of the Iranian society, it seems very necessary to explain the theoretical model of national unity in the discourse of the Islamic Revolution. On the other hand, it seems that explaining the components of national unity and related political requirements in general and political sphere of society has been associated with difficulties, mainly due to reductionism in the category of national unity and providing narrow definitions of this concept despite ethnic pluralism. , Has been cultural and religious. Accordingly, the main question of this article is that; What are the theoretical components of national unity in the discourse of the Islamic Revolution, and based on this, what is the approach of the political discourses of the governments to the issue of national unity? To answer the question, library data collection and descriptive-explanatory methods have been used to analyze the data. The main research hypothesis is presented as follows; "The roots of identity national unity in the discourse of the Islamic Revolution are based on the three networks of Iranian identity and patriotic norms, which are institutionalized within the framework of the principles of good Islamic governance and constitutional and civil rights. This theoretical model has three components; "Denial of the pattern of cultural unification is the principle of justice-oriented cultural convergence and the central concept of returning to oneself."