الگوي محيط شناسي ژئوپليتيكي كشورهاي پيرامون جمهوري اسلامي ايران

Geopolitical environmental model of countries around the Islamic Republic of Iran

محيط پيراموني هر كشور عمدتاً شامل مكان ها و فضاهاي جغرافيايي است كه اهداف، فرصت‌ها و تهديد‌ات هر كشور در آن چارچوب تعريف مي‌شود و بر هر عمل راهبردي و سياسي كشور احاطه دارد. به همين جهت براي واحدهاي سياسي، شناخت دقيق محيط ژئوپليتيكي پيرامون خود موضوعي تعيين كننده مي باشد. مكان ها و فضاهاي جغرافيايي، بسته به موقعيت، مشخصات و عناصر ساختاري و كاركردي خود داراي ارزش هاي متفاوتي هستند كه از ثبات برخوردار نمي باشند و در بستر زمان دچار تحول و تغيير مي گردند. مصداق اين امر، حوزه هاي ژئوپليتيكي محيط پيراموني ج.ا.ا است كه از سياليت ارزشي برخوردار است؛ به طوري كه برخي از اين مناطق در گذشته جزو مناطق كم ارزش ژئوپليتيكي محسوب مي شده، ولي امروزه از ارزش ژئوپليتيكي بالايي برخوردار شده است و يا بالعكس. در واقع شناخت ابعاد و متغيرهاي ژئوپليتيكي كشورهاي پيرامون ج.ا.ايران هدف اصلي اين نگارنده از تدوين اين مقاله است. در اين اثر، از روش توصيفي- تحليلي استفاده شده و نگارنده تلاش نموده كه با انجام مطالعات كتابخانه اي و نظري، شناخت مولفه هاي ژئوپليتيكي كشورهاي همسايه ايران، ارائه پرسشنامه و انجام آزمون بر روي داده هاي پرسشنامه، يافته هاي تحقيق را استخراج و نتايج تحقيق را در قالب يك الگوي كارآمد براي شناخت محيط هاي پيراموني كشور ارائه نمايد.

The environment of each country mainly includes geographical places and spaces in which the goals, opportunities and threats of each country are defined and surrounds every strategic and political action of the country. Therefore, for political units, accurate knowledge of the geopolitical environment around them is crucial. Geographical places and spaces, depending on their location, characteristics and structural and functional elements, have different values that are not stable and change over time. An example of this is the geopolitical areas of the environment of the Islamic Republic of Iran, which has a value fluidity; So that some of these areas in the past were considered low geopolitical areas, but today has a high geopolitical value or vice versa. In fact, recognizing the dimensions and geopolitical variables of the countries around the Islamic Republic of Iran is the main purpose of this author in compiling this article. In this work, a descriptive-analytical method is used and the author tries to extract the research findings by conducting library and theoretical studies, recognizing the geopolitical components of Iran's neighboring countries, presenting a questionnaire and conducting tests on the questionnaire data. Present the research results in the form of an efficient model for understanding the surrounding environments of the country.