نقش داوري در پيشگيري از دعاوي خانوادگي و ارتقاي كارآمدي نظام حل و فصل اختلافات

The role of arbitration in preventing family lawsuits and improving the efficiency of the dispute resolution system

زمينه و هدف: خانواده واحد بنيادين هر جامعه است كه شالوده جامعه انساني و كانون اصلي رشد و تعالي افراد محسوب مي‌شود، اما مانند هر نهاد ديگري ممكن است تحت تأثير نوسانات، تعارضات و اختلافاتي قرار گيرد كه با توجه به جايگاه ويژه آن بايد تلاش كرد كه اين اختلافات به ‌نحوي حل ‌و فصل شود تا به جايگاه ارزشمند خانواده و قواعد اخلاقي حاكم بر آن لطمه‌اي وارد نشود. روش: پژوهش حاضر به روش توصيفي- تحليلي انجام شده است. يافته‌ها و نتايج: در اين تحقيق به تبيين خصوصيات داوري در راستاي پيشگيري از دعاوي خانوادگي و همچنين به نقش داوري در كارآمدي نظام حل و فصل اختلافات خانوادگي پرداخته شده و از جمله چالش‌هاي نهاد داوري در پيشگيري از دعاوي خانوادگي مي‌توان به عدم تخصصي بودن داوري در حوزه اختلافات خانوادگي، بودن دادگستري به عنوان مرجع اصلي براي رسيدگي به اختلافات خانوادگي، عدم توجه به كارآمدي نهادهاي مردمي، فقدان آيين دادرسي ويژه و عدم استفاده از داوراني كه اشراف كامل به اختلافات خانوادگي طرفين ندارند، اشاره كرد. ارجاع دعاوي خانوادگي به داوري به‌مثابه يك ‌نهاد پيشگيرانه است كه براي پيشگيري از تشديد اختلافات و احياناً جدايي زوجين از يكديگر است. در حل و فصل اختلافات خانوادگي، حفظ شئون و حرمت خانواده و پيشگيري از شكسته شدن قداست اين نهاد مقدس بسيار مهم است، لذا بايد كوشيد اختلافات نيز تا حد امكان در محيط خانواده‌ها رفع و رجوع شود و از تسري اين اختلافات به خارج از محيط خانواده كه خود موجب بيشتر شدن اختلافات و سخت‌تر شدن راه بازگشت مي‌شود، امتناع شود.

Background and purpose: The family is the fundamental unit of every society, which is considered the foundation of human society and the main center of growth and excellence of people, but like any other institution, it may be affected by fluctuations, conflicts and differences, which should be tried according to its special position. That these disputes be resolved in a way that does not harm the valuable position of the family and the moral rules governing it. Method: The present research was carried out using a descriptive and analytical method. Findings and results: Among the challenges of the arbitration institution in preventing family lawsuits are the lack of specialization of arbitration in the field of family disputes, the judiciary as the main authority for dealing with family disputes, lack of attention to the efficiency of popular institutions, lack of The special procedure and the non-use of arbitrators who do not have full knowledge of the family disputes of the parties can be mentioned. Referring family lawsuits to arbitration is a preventive institution to prevent the escalation of disputes and sometimes the separation of couples from each other. In the resolution of family disputes, it is very important to preserve the dignity and sanctity of the family and prevent the sanctity of this holy institution from being broken. Therefore, o possible within the family environment and prevent these disputes from spreading outside the environment. The family should refuse, which itself causes more differences and makes the way back more difficult.