هويت انسان؛ مبناي عينيت در علوم انساني هرمنوتيكي

مباني روش‌شناختي پارادايم‌هاي عمده علوم انساني و قضاوت در مورد اعتبار يا عدم اعتبار آنها متكي بر مباني معرفت‌شناختي، وجودشناختي و انسان‌شناختي آن پارادايم است. آشنايي با مباحث انسان‌شناختي از ديدگاه ديلتاي هم براي آشنايي با پارادايم تفسيرگرايي و هم براي شناخت پارادايم هرمنوتيكي مهم است. شناخت هويت دوگانه انسان يكي از اساسي‌ترين عناصر اين پارادايم را پيش روي ما قرار مي‌دهد. ارائه تصوير درستي از طبيعت انساني و چگونگي توسعه بخشيدن به دقت ابزار عملي جريانات علمي يكي از دغدغه‌هاي اصلي ديلتاي بود. از جمله كارهاي بديع او برقراري تعامل ميان دو عنصر «طبيعت انساني» و «تاريخي بودن» بود كه تا زمان او گمان بر تعارض ميان آنها مي‌رفت و ديلتاي آنها را در خدمت روش‌شناسي علوم انساني درآورد. او با تبيين مباني انسان‌شناختي، معارف به دست آمده از علوم انساني را معتبرتر از يافته‌هاي علوم طبيعي مي‌دانست و تلاش كرد بواسطه ثبات هويت انساني در عين تاريخي بودن آن، اعتبار علوم انساني را نشان دهد. اين مقاله بر آن است تا به روشي تحليلي عناصر اصلي انديشه ديلتاي به دست آيد و سپس بر اساس تركيب اين عناصر نشان داده شود كه چگونه عينيت علوم انساني بر اين مبنا تأمين مي‌شود.