سازكار روايت در ليلي و مجنون بر اساس الگوي گريماس

Narrative mechanism in Leyli and Madman based on the narrative pattern of Grimas

ليلي و مجنون از جمله منظومه­ هاي نظامي گنجوي است كه در سير داستان ­سرايي ادب فارسي تأثيري بسزا داشته است. در اين پژوهش با استفاده از روش توصيفي-تحليلي به بررسي الگوهاي روايتي در روايت ليلي و مجنون نظامي پرداخته شده است و نتايج نشان مي­ دهد تقابل اصلي برخاسته در اين اثر، تقابلي است برخاسته از جامعه عصر؛ تقابلي كه ريشه در عصبيّت قومي دارد. كنش­هاي كنشگران نيز بر اساس همين تقابل معنادار مي­ شود. مجنون، شخصيتي پويا است كه دچار تغيير و تحوّل مي­ شود اما ليلي شخصيتي ايستا دارد. كنشگر اصلي داستان، مجنون است و اطرافيان او نيز نقش ياري­گر دارند. بازدارنده­ اصلي اين داستان، پدر ليلي و شيءارزشي نيز عشق است و به همين دليل داستان، رنگ و بوي عرفاني پيدا كرده است. گيرنده نهايي نيز در داستان، مجنون است چرا كه فقط اوست به عشق و حالات برخاسته از آن مي­رسد و مجنون با حالات برخاسته از عشق زندگي مي­كند.

Leyli and Majnoon are among Ganjavi's nizami poems that have had a great impact on the storytelling of Persian literature and have been imitated many times. In this research, using analytical descriptive method, Ganjavi's nizami narrative models in Leyli and Majnoon's narration have been studied. The results show that the main confrontation in this work is the confrontation that arose from the society of the age, a confrontation that is rooted in ethnic nervousness. The actions of the actors in this story are also significant based on this confrontation. Madman is a dynamic character who changes and transforms, but Leyli has a static personality. The protagonist of the story is insane, and those around him also play a supporting role. The main deterrent to this story is Leyli's father, and the value object is love, and for this reason the story has found a mystical color and smell.